Ngành Điện được ưu ái rất nhiều từ chính phủ, việc đó cũng có quá trình lịch sử. Trong chiến tranh, ngành Điện bị đánh phá nhiều nhất…gần như tan hoang. Biết bao nỗ lực không ngừng của tất cả những người từ cấp nhà nước, cũng như nhân viên Điện lực mà giờ đây mạng lưới điện gần như trải rộng khắp đất nước.
Sau đó công trình lịch sử 500 kí-lô-vôn Bắc Nam được xây dựng trong vòng có hai năm, là thể hiện ý chí của Đảng và nhân dân Việt Nam, bước vào giai đoạn Hiện đại hoá đất nước. Biết bao nhiêu bài viết cũng như thơ ca ca ngợi công trình ấy là công trình thế kỷ.

Điện ơi! từ đâu đến?
Hay từ rừng núi xa.
Vầng quang như ấm đỏ,
Thắp sáng cho mọi nhà.

Có dịp đi dưới cánh rừng, trên cao là đường dây điện, công trình len lõi theo phong cảnh hữu tình của đất nước, một cách đi du lịch ngoạn mục. Với những “sợi chỉ đỏ” vẽ lên bầu trời, hoàng hôn càng tuyệt đẹp làm sao, như tấm lòng nhiệt thành nồng ấm của những người trẻ tuổi dành cho đất nước mình. Uốn lượn trên đồi núi, trên các cánh rừng. Những đường cong đỏ ngầu của đường dây 500kV vượt lên trên các tán cây bên dưới tiến về thành phố. Hiện tượng Vầng quang: là hiện tượng xuất hiện trên dây dẫn siêu cao thế, ion hoá với môi trường xung quanh dây dẫn nên có những vầng đỏ, chạy dọc theo đường dây 500 kí-lô-vôn từ Bắc vào Nam. Như những "sợi chỉ đỏ” mà những người thợ điện cũng như người dân tộc thích ví von và ngắm nhìn. Họ biết đó là “sợi chỉ” may mắn, hạnh phúc nhất của đất nước. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Đứng trên đỉnh ngọn đồi, cao hơn những ngọn đồi cao, nhìn xa xa: Vầng quang như những “sợi chỉ đỏ” chúc phúc cho các cặp uyên ương hạnh phúc, nối hai miền Nam Bắc, thống nhất nước nhà mà còn là an toàn về điện năng, miền Bắc cấp điện cho miền Nam và miền Nam cứu viện ra cho miền Bắc…Trên thế giới, bao nhiêu quan niệm tốt đẹp về sợi chỉ đỏ, và ai cũng thừa nhận nó đem hạnh phúc đến muôn nhà. “Sợi chỉ đỏ” cột chặt hai miền, như đôi trai gái yêu thương nhau không thể rời xa nhau được. Hạnh phúc đó truyền cho mọi nơi hơi ấm ngọt ngào. “Sợi chỉ đỏ” đã kết duyên hai miền Nam Bắc, không thể tách nhau ra được, không khác những cặp uyên ương bên nhau và hạnh phúc lâu dài. Sợi chỉ đỏ chứa đựng trong mình một dòng điện xuyên suốt vô biên.
Bây giờ ánh sáng bao trùm khắp thành phố, đèn điện đêm đêm rực rỡ nhiều màu. Nên phải giữ cho “sợi chỉ đỏ” đó xuyên suốt. Muốn làm được điều đó, ngành Điện tốn biết bao công sức để phát hoang, để tận dụng tốt toàn bộ công suất truyền trên đó, gìn giữ “sợi chỉ đỏ” ấy như hạnh phúc của mình. Nhà nước quan tâm cực kỳ lớn vào ngành Điện, đó là sự dọn đường trước cho cho nền kinh tế đang khát năng lượng, cần một sản lượng dồi dào để phát triển nhanh. Đương nhiên muốn phát triển nhanh thì năng lượng cần phải đầy đủ, dây tải điện nâng cao công suất hết mức có thể nhưng rồi cũng không kịp nhu cầu xã hội, và đường dây 500kv mạch 2 hình thành và lại vẽ lên bầu trời xanh những đường đỏ nồng ấm, lại sừng sững tiến vào Nam.
Đời sống hôm nay mà không có điện thì cũng như không! Vì rằng, không có điện thì có kêu gào niềm tự hào nào đi nữa, thì cũng chẳng ai nghe đến được. Ngành Điện là ngành năng lượng, luôn luôn lúc nào cũng phải đi trước một bước, mới vực dậy được sự phát triển của đất nước. Vì vậy, công việc trong ngành Điện còn phải làm nhiều…
Từ khi Giám Đốc cho Phan Tài làm Đội trưởng Đường dây 500 kí-lô-vôn, anh phải vào rừng chỉ huy các chốt trạm chặt phá cây rừng đang mọc phía dưới dây dẫn, có khi phải nằm trong rừng một tháng trời. Ngày đầu anh rất nhiệt tình, vừa đi tới nơi chốt Đồng Xuân là hối thúc anh em vào rừng ngay. Tưởng gần đường, nào dè phải băng rừng gần bốn cây số mới tới nơi đường dây đi qua, là đã quá trưa. Chốt Đồng Xuân chỉ có 12 người, mà Trưởng chốt phải làm thêm công việc hành chánh nên thường ở nhà, phải một người ở lại trực máy để khi Công ty cần kíp liên hệ có người đáp ứng ngay. Đúng ra, tổ Trưởng Công đoàn cũng ở nhà. Nhưng anh cho là chức cỏn con cũng bày đặt chảnh, bắt anh ta theo luôn nên người này thoáng nghĩ anh có phong cách tích cực hơn ông sếp trước.
- Các doanh nghiệp lớn của nhà nước, sao mà có cách sắp xếp lượm thuộm vậy…-Anh trách, rồi còn ra giá cao: - Kiểu này thì cổ phần hóa giá trị có được bao nhiêu, phải trả lương cho những điều vô lý như vậy sao?
Ngày đầu tiên Phan Tài cũng ra chặt cây, mặc dù lúc đó đã quá giờ trưa, hiếm khi những người làm việc cho nhà nước ít chịu bám công việc đến giờ này. Mọi người đói meo, vừa liếc nhìn anh căm ghét nhưng cũng sờ sợ ông sếp mới, nên phải cố mà làm. Phan Tài chặt cây rất nhiệt tình, bức phá cây rừng khoảng hai trăm mét, rồi trước mặt anh là một đám tre lồ ồ không nằm dưới đường dây. Nhưng có một nhánh mọc cao hơn hết, có chiều hướng cong vào đường dây. Phía ngọn có nhiều vết nám do điện phóng, anh nhìn nó rồi quyết định chặt tận gốc. Anh hỏi mọi người:
- Anh em có ai biết, trong các loại cây. Cây nào mọc nhanh nhất?
- Cây tre, mọi người đều đồng thanh trả lời, làm Phan Tài cụt hứng.
- Ờ!
Thì ra là họ ở trong rừng, mà mình còn đi đố họ làm chi! Anh sường sượng giải thích thêm:
- Cây Tre nghe người ta nói, có khi chỉ một đêm là mọc lên bốn mét.
- Nghe gì! Ở đây tụi em thấy hoài. Đi khai hoang là sợ nhất cây tre, thường phải bứng gốc nó mới xong.
Phan Tài liếc nhìn bụi tre to bè, giờ này đã gần hai giờ trưa mà trong bụng chưa có một hột cơm. Anh muốn ngày đầu cho đám đàn em thấy mình năng nổ, nhưng bứng gốc bụi tre này là cả một kỳ công.
- Trước mắt chặt nó đi! mai mốt tính sau! - Anh nói và ngẫm lại mình vẫn còn năng nổ.
Anh lại cây tre đó chặt cho nó vài nhát, liền nghe mấy người kia bảo:
- Anh phải cột dây vào, kẻo ngã vào đường dây là bị phóng điện, cháy như chuột thui bây giờ…
- À…quên! Ai leo lên cột dây cho anh đi.
- Anh chặt nó mấy nhát sắp đứt !Ông nội thằng nào dám leo lên. Nó ngã vào đường dây là tiêu mạng tụi em sao!
- À… - Phan Tài bắt đầu lúng túng, rồi anh chỉ tay vào chỗ giữa cây - thôi cột vào đó đỡ đi.
Một người đứng trên vai Phan Tài, cột dây phía trên tầm anh ta với tới. Anh ta leo xuống, rồi bỏ chạy ra phía xa xa.
- Sao vậy? sao bỏ chạy ra ngoài hết vậy?
- Tụi em không dám kéo, vướng mấy cây phía trong nó đàn trở lại là vào đường dây.
Phan Tài bắt đầu cảm thấy khó khăn. Đúng là nguy hiểm quá mà mình không biết. Anh xem xét lại cây tre, bắt buộc phải chặt rồi, đằng nào nó cũng ngã vào đường dây. Xem ra khó sai bảo người khác được, mình là đội trưởng nên phải đi đầu. Phan Tài ngoắc những người kia lại, ý anh là muốn cột sợi dây thừng cho chặt:
- Anh em cột dây thừng dùm tôi vào cây Gòn kia đi! Cột sao để tôi có thể tháo mối ra dễ dàng.
Một số người lôi dây thừng sang cây Gòn phía ngoài, cách đó khoảng bốn thước. Họ ghì chặt dây vào đó xong, rồi cũng lảng xa ra chỗ khác, ái ngại nhìn Phan Tài chặt phá cây che. Phan Tài biết là nguy hiểm lắm nhưng lỡ làm đội trưởng, phải gáng thôi. Anh chặt thêm vài nhát nữa, cây tre đứt hẳn. Nó vẫn đứng thẳng, gốc vẫn còn tì trên chỗ chặt một ít.
Phan Tài đem rựa ra ngoài, anh đến bên cây Gòn rồi nắm đuôi dây thừng. Anh bậm môi rút sợi dây thừng ra và bỏ chạy. Cây tre nhè nhẹ ngã từ từ vào hướng đường dây, ngọn nó quét ngang và còn khoảng bốn tất nữa mới trúng dây. Ấy vậy, điện từ đường dây 500 kí-lô-vôn phóng ra. Tiếng nổ chát chúa đánh ầm một cái. Cây tre bốc cháy mặc dù còn tươi, điện 500 kí-lô-vôn tương đương 500 ngàn vôn, hỏi cây cỏ nào chịu nổi.
Phan Tài vừa chạy vừa nhìn mình không có bị gì, lúc bình tĩnh lại anh không ngờ mình chạy quá xa và qua mặt anh em một đoạn. Anh gãi đầu có vẽ như mình thuộc loại đại nhát gan, rồi cho anh em thu dây thừng lại.
- Anh ơi - Họ bảo với anh - Hình như đường dây bị bật ra mất điện rồi, không còn nghe tiếng reo trên dây nữa.
- Chết rồi! Vậy…chặt cây tre ra nhiều khúc, rồi đem liệng xa ra ngoài! Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Phan Tài ra lệnh xong, liền tới bên bộ đàm mở lớn. Anh nghe trên băng tần của ngành Điện báo cáo, đúng là mất điện trên đường dây 500 kí-lô-vôn. Toàn miền bị ảnh hưởng, sự việc thật nghiêm trọng, chỉ vì một cây tre mà thôi.
- Rút! - Anh ra lệnh cho mọi người.
Bọn họ quay trở ra xe, lúc đó cũng đã xế chiều. Họ mới bắt đầu ăn nhậu. Biết mình có lỗi lớn trong việc mất điện vừa rồi, Phan Tài chôn chặt trong lòng bằng cách uống nhiều rượu vào. Ngày hôm đó anh say bí tỉ.
Mấy ngày sau, anh đi làm không nổi, chỉ cho người tiếp tục đi khai hoang. Họ trở về báo cáo, rằng đã làm sâu trong rừng, chặt cây nhiều vô kể. Anh chỉ việc viết báo cáo, xin xăng, ghi ngày công (chấm công cả hai ngày nghĩ cuối tuần), nên lương của họ cao hơn trước đây. Chiều nào cũng vậy, họ đều rủ rê đi nhậu:
- Làm cực quá anh à! Không nhậu không ngủ được…
- Đúng là cực thiệt! Công ty cho chốt này chỉ có mười hai người làm sao xuể?
- Anh biết không! có khi tụi em vừa chặt xong là ở chỗ khác lại mọc, cứ vậy mà chỉ có mấy người thôi. Anh có cách nào xin thêm người về thêm không?
- Em có người em. Nó cũng muốn vào làm phát hoang. Nếu anh lo được cho nó vào, em đãi anh chầu nhậu tối nay.
Họ kéo nhau đi nhậu. Hôm nào cũng bị anh em ở chốt Đồng Xuân “đưa lên đường”, Phan Tài uống không lại họ. Còn kéo nhau đi ca Karaoke nữa, có chỗ ca hát bình thường có chỗ cũng trá hình.
Tối về, Phan Tài cứ hay lẩm nhẩm: “Ở đây cực nhọc quá! May mà mình còn làm đội trưởng”. Phan Tài tiếc nối những ngày còn đi học, trong Công ty Truyền tải Điện chỉ có vận hành Trạm biến áp là nhàn nhã, đó mới đúng là nghề mình yêu quý.
Tối về nằm bứt rứt, có hôm không tắm nổi và cũng không ngủ nổi. Anh chẳng thèm giăng cả mùng, rượu vào nhiều nghe bực dọc. Anh cứ nằm bừa ra cái nền nhà, muỗi rừng đâu phải là ít.
- Giám đốc ơi ! Tôi muốn làm nghề vận hành quá…ai mà kỹ sư lại đi chặt cây…Hu ..hu...
Anh rên rỉ nhưng không khóc, chỉ làm bộ cho thư giãn cái đầu mình một chút, rồi ngồi lên:
- Thôi mình ra đường dây xem hiện tượng Vầng quang! Có ai đi với mình không, mình thích ngắm hiện tượng Vầng quang trên dây dẫn 500 kí-lô-vôn, chỉ có cấp điện thế 500 kí-lô-vôn mới có hiện tượng Vầng quang thôi.
Lúc bấy giờ, Giám đốc rất rối trí vì sự cố liên miên xảy ra. Mất điện đường dây 500 kí-lô-vôn liên tục, mà không rõ nguyên nhân gì. Phần lớn, thành phố cũng mất điện theo và báo chí đăng tải những tổn thất mà các doanh nghiệp ngoài quốc doanh phải gánh chịu, ảnh hưởng nhiều đến chỉ tiêu mà cấp trên đưa ra. Báo chí đăng tải những mất mát thiệt hại ngoài xã hội, khiển trách ngành Điện gây gián đoạn lưới điện. Tổng Công ty Điện lực Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc được và khiển trách Công ty Truyền tải Điện nhiều lần, phải nhanh chóng tìm ra nguyên nhân. Theo như họ nghi ngờ, do Đội đường dây 500 kí-lô-vôn không chặt cây phát quang thường xuyên, để qua vẹt vào đường dây gây phóng điện và mất điện. Các rờ-le báo khoãng cách chỉ rõ từng kí-lô-mét rất chính xác, yêu cầu đi xác minh đến tận nơi. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Sau khi loại trừ các nguyên nhân, nguyên nhân chính được nhận định là do phát hoang ẩu tả. Trong khi đó, các giải trình công tác khai hoang dưới đường dây, được Phan Tài gởi về đầy đủ. Ai cũng nghĩ rằng đội của anh quản lý đường dây tốt. Các sếp căn cứ trên các phí công tác, Truyền tải Điện giữa hai miền (cùng quản lý tuyến đường dây 500 kí-lô-vôn bắc nam) đổ lỗi cho nhau. Cuối cùng họ phải âm thầm mò mẫm sang đất của nhau, nên phát hiện miền trong còn quá nhiều cây va vào đường dây, rồi báo cho Tổng Công ty Điện Lực để qui trách nhiệm về ai. Đến khi, các vị xếp trong Tổng công ty Điện Lực, đích thân vào rừng thì phát hiện cả gần chục cây số. Cây rừng đâm thẳng lên trên đường dây 500 kí-lô-vôn, hỏi sao không phóng điện.
Thế là điểm thi đua của Công Ty Truyền tải điện phía trong giảm sút ở thời điểm cuối năm, nên bị xếp hạng vào loại cuối cùng. Một điều trớ trêu nữa, các Truyền tải khác được xếp loại trên nhưng đề cử người xuất sắc ít. Trong khi đó Truyền Tải miền trong đứng cuối, lại có đến sáu người được đề cử xuất sắc, lại thêm trong những người được đề cử xuất sắc có một người được Tổng Công ty đề nghị kỷ luật, là Phan Tài- Trưởng đội Đường dây nhưng không đi sâu đi sát vào đường dây 500 kílôvôn để cho sự cố chủ quan xảy ra liên tục.

Phan Tài bị kỹ luật và thôi không còn được tín nhiệm ở cương vị Đội trưởng đường dây 500 kilôvôn nữa. Tạm thời được đưa về trạm Biến Điện 500kv Phú Tân chờ xử lý. Anh phải tạm thời bảo quản các bình chữa cháy, sơn phết lại các vỏ thiết bị hoặc phải chăm chút mảng cây xanh tại trạm. Lúc này anh không muốn làm chức này chức nọ nữa, muốn là người bình thường và làm nghề điều hành. Anh muốn xuất phát lại từ đầu từ một trạm điện.

Trạm Biến Điện Phú Tân trông đẹp mắt, toàn một màu đá xanh. Hai hàng cau từ cổng trạm chạy vào phòng điều hành được cắt dọn sạch sẽ, các thiết bị mới lắp đặt nên nước sơn cùng với sự ngay ngắn thẳng hàng ai ai nhìn cũng thấy thích. Phan Tài còn muốn sơn các màu ba pha điện to rộng. Anh cắm cúi làm theo cách nghĩ của mình, có màu đỏ xanh vàng vào sân ngắt, trông cũng hay hay. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Cùng phụ trợ với anh, có một tốp sinh viên được nhận vào thực tập. Phan Tài lôi kéo tất cả ra sân. Nhìn ánh mắt ngây thơ, chưa từng nếm mùi đời của họ, lại phải thực tập tại một trạm điện phức tạp như trạm Phú Tân. Phan Tài thương cảm họ và muốn gìn giữ cho tâm hồn họ trong sáng, trước khi đi làm ở một trạm nào đó.
Phan Tài nhìn các em thực tập vẻ ngây ngô nên quan tâm:
- Mấy ngày nay có ai chỉ dạy các em điều gì không ?
- Dạ không ạ…- Đám học sinh rần rần trả lời.
- Tới thực tập ở đây, không ai chỉ cho tụi em biết gì. Mấy anh chỉ toàn bắt tụi em sơn, chán thấy mồ !
- Tại tụi em có hỏi gì đâu !
- Như mấy máy cắt trong trạm đây: đâu là máy cắt, đâu là cầu dao, đâu là sứ đỡ. Tụi em chỉ toàn thấy một rừng sứ, chỉ từ khi anh nói cái tên là tụi em hiểu mang máng thôi.
- À !…Vậy thì anh chỉ cho. Trước tiên anh hỏi bài các em trước đã, khi còn học lớp mười hai các em có học qua lý thuyết : Muốn truyền tải điện đi xa, để tránh tổn hao, người ta nâng điện thế càng cao càng tốt. Đó là lý thuyết, còn ngoài thực tế người ta làm như thế nào?
Từ Nhà máy thủy điện Hoà Bình, người ta nâng điện thế lên 500 kí-lô-vôn (tương đương 500 ngàn vôn), để truyền tải đi xa không bị tổn hao. Đến nơi tiêu thụ, người ta phải hạ trở lại còn 220 kí-lô-vôn hoặc 110 ki-lôvôn, 15 ki-lô-vôn và xuống 220 vôn. Mỗi một cấp thế cần hạ phải có trạm hạ thế. Trạm Phú Tân là một trạm 500 ki-lô-vôn tiếp tục hạ điện thế xuống còn 220 kí-lô-vôn (và cả 110 ki-lô-vôn), để tiếp tục cấp điện cho các trạm nhỏ hơn nằm rãi rác toàn thành phố. Các Trạm tiếp tục hạ xuống còn 15 kí-lô-vôn, tới đó giao hẳn cho Công ty Điện Lực Thành phố quản lý đương nhiên họ phải hạ thế xuống còn 220 vôn. Đó là cấp điện thế cho người dân sử dụng.
Trở lại Trạm Phú Tân này, các em đúng ra phải đặt câu hỏi. Nguồn vào của đường dây 500 kí-lô-vôn gồm có những gì và đường dây truyền tải về các trạm khác đâu ? Để biết đầu vào ra như thế nào ?
- Tụi em định hỏi, nhưng anh cứ nói hoài…
- Ừ ! Chừng nào thấy anh ngưng là lúc đó tụi em hỏi nghen.
- Dạ ! Nhưng lỡ anh nói hoài thì sao…
- Thôi khỏi hỏi đi, tại nhiều khi hỏi làm anh cũng cục hứng. Nè anh không được đào tạo phần sư phạm, nói chuyện này quên chuyện kia. Nãy giờ anh nói tới đâu rồi ?
- Anh nói tới…đường dây nào là truyền về trạm Phú Tân. Đường dây nào tải đi.
- À ! Tới đó rồi phải không. Rồi…Anh nhớ rồi. Số là vầy: Khi truyền tải điện đi xa từ Bắc vào Nam, có khi điện thế sẽ vọt lên đến 700 kí-lô-vôn do đường dây song song với mặt đất tạo thành bù ảo, nên cần phải triệt điện thế ảo đó. Người ta sẽ gắn ngay ba cuộn kháng trên ba pha (theo lý thuyết các em đã học: dung kháng và cảm kháng ngược chiều nhau), cảm kháng của cuộn dây sẽ triệt tiêu dung kháng của đất bù ảo vào. Đó là ba cuộn kháng - Phan Tài chỉ tay về hướng đầu trạm. Bây giờ anh hỏi, nếu như ở đây lấy nguồn từ thủy điện Hoà Bình, lỡ như phải sửa chữa đường dây đó, thì trạm Phú Tân phải mất điện sao? Do vậy, trạm Phú Tân phải lấy thêm một nguồn khác nữa là các nguồn thủy điện và nhà máy nhiệt điện khác. Nhưng hiện tại các nguồn này chỉ ở cấp điện thế 220 kí-lô-vôn mà thôi, người ta sẽ làm mạch hai 500 kí-lô-vôn và các nhánh 500 kí- lô-vôn khác nữa.
Trong lý thuyết, chúng ta đã từng thấy sơ đồ hình tia. Anh muốn từ sơ đồ đơn giản này để các em dễ nắm. Trên giấy các em thấy đây là một hình tia, nhưng chưa có thiết bị nào.
Bây giờ, các em hãy nhìn kỹ. Các đường dây đều có hai mạch chạy song song cả. Và các em xem đây, khi đến hoặc ra khỏi trạm mỗi mạch đều phải qua máy ngắt điện, để khi cần sửa chữa hoặc có sự cố xảy ra nó sẽ tự động ngắt điện. Một máy ngắt bao giờ cũng có cầu dao hai đầu, để khi có công tác sửa chửa máy cắt, cần mở hai cầu dao ra và trông thấy được. Bên cạnh đó người ta cần gắn biến dòng để đưa vào phòng, phục vụ cho công việc đo đếm, cũng như bảo vệ máy cắt đó. Dòng điện ở bên ngoài có thể cả trăm am-pe, nhưng qua biến dòng chỉ vài am-pe, sau đó người ta sẽ nhân với tỉ lệ của nó, là sẽ biết giá trị thực của nó. Ngoài ra trong biến dòng này người ta cũng lấy tín hiệu cấp dòng cho rờ-le, nếu như có sự cố rờ-le sẽ hoạt động cấp tín hiệu cho các cuộn cắt máy cắt.
Tóm lại, cái rừng cột này các em không hiểu thì thấy nó như rừng sứ và dây chạy đi chằng chịt. Còn bây giờ các em hiểu rồi, anh sẽ hệ thống lại cho các em thấy dễ hiểu như sau. Bên kia là gì?
- Dạ ! Cầu dao của máy cắt. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Đấy ! Nhìn được cả dãy rồi đấy ! Thế còn dãy phía trong ?
- Dạ ! Đó là biến dòng…
- Giỏi…tiếp theo…
- Máy cắt…rồi tới sứ đỡ, rồi đưa lên thanh cái…
- Giỏi…
- Phải công nhận, anh nói xong. Bây giờ tụi em nhìn thấy và hiểu từng đường dây một.
- Tới đây anh sẽ chỉ cho các em thấy tuyến đường dây từ thủy điện đưa về. Cái tên của nó là 271. Đây nó đây, số 2 nghĩa là cấp điện áp 220 kí-lô-vôn, số 7 là máy cắt nối vào đường dây (chứ không phải máy biến thế), số 1 nghĩa là số thứ tự 1 và đấu lên thanh cái thứ nhất.
- Thế tại sao, đường dây thứ hai lại đấu lên thanh cái 2 nhưng nó lại là số 6.
- Vì nó làm sau nên không còn số thứ tự dành cho nó. Phần lớn ưu tiên cho số thứ tự hơn là cho thanh cái. Trên mỗi thanh cái người ta đều có biến áp (ở trạm điện thường gọi là TU để phân biệt với các biến thế còn lại) để lấy tín hiệu áp, cho đo đếm và cấp cho một số rờ-le cần áp.
- Phải công nhận rằng, tụi em học ở trường nhiều năm rồi mà không hiểu gì. Gặp anh vài giờ, tụi em thông cả.
Lâu quá không còn nghe ai khen ngợi mình. Mấy đứa học sinh làm cho Phan Tài hãnh diện lắm, nhưng làm bộ e ấp:
- Nói vậy sao được ! Ở trường dạy phần cơ bản, để sau này các em có phần cơ bản mà nắm các hoạt động của rờ-le, của máy biến thế…vân vân.
- Anh ơi ! Cho em hỏi…hình như tay anh bị tật hả. Tay anh thấy hình như cong cong, không thẳng lắm vậy ?
- Tật gì mà tật ! Phản xạ con người vậy thôi. Các em còn phải biết khoảng cách an toàn ở sân điện 220 kí-lô-vôn này chỉ có 2 mét thôi (họ đang đứng ở sân điện 220kí-lô-vôn). Không cần phải đợi đụng vào dây dẫn đâu, vi phạm qua khoảng cách hai mét là điện phóng xuống như sét đánh rồi. Các em nhớ nhé: mai mốt ra sân ngắt không được đưa vật ngọn lên cao, tay không chỉ qua phạm vi hai mét, sân 110 kí-lô-vôn là 1 mét rưỡi…nhớ chưa ?
- Dạ tụi em hiểu rồi.
- Thôi mình đi vào hở anh ?
- Phải sơn chứ !
Sân ngắt đầy màu sắc, mỗi lộ máy cắt được sơn đậm đà hơn. Công trình không còn đơn điệu, khô khan như thường vẫn gặp trong các ngành kỹ thuật. Phan Tài dẫn nhóm sinh viên thực tập sơn màu cho các pha, họ muốn sơn cho đậm và bề thế ra. Nắng cháy như đỏ lửa, sân ngắt không một bóng cây, phần lớn công việc phải hoàn thành trước các ngày Nguyên Thủ tướng đến thăm trạm.
Nhóm sinh viên ngây thơ vừa làm vừa hỏi:
- Tại sao ngành Điện chọn vàng xanh đỏ mà không phải màu khác ?
- Ba màu cơ bản mà - Phan Tài đáp lại. - Thực ra, chỉ ba màu đó đã là vô tận màu rồi. Trong không gian ánh sáng có vô số màu, biến thiên từ màu không thấy được đến những bước sóng màu thấy được ( đỏ cam vàng lục lam chàm tím ). Nhưng về màu sắc, chỉ ba màu đỏ xanh vàng là đủ làm nên mọi màu.
- Có màu sắc nhìn trạm điện đỡ khô khan, trạm điện đẹp ra. Em thích quá, màu sắc như nói lên ngành mình thật lộng lẫy kiêu kỳ. Màu đỏ nói lên tinh thần chiến thắng, tính cách mạnh mẽ, màu xanh nhẹ nhàng hoà hợp và màu vàng là màu của kiến thức uyên thâm. Chắc vì vậy mà ngành Điện chọn ra để ký hiệu cho pha A, pha B, pha C. Sao ngành Điện mình khôn quá anh nhỉ ! Chắc tại ngành Điện mình mang lại cho xã hội sự phồn thịnh, văn minh hơn…mà chỉ cần có ba pha thôi đã làm nên đủ mọi màu sắc.
- Chứ còn gì nữa ! - Phan Tài nghe các em khen ngợi ngành Điện, anh rất khoái. Đã lâu rồi niềm tự hào với ngành xem ra cũng bị “lụt nghề”, Phan Tài rân cổ lên khoe ngành của mình - Các em có biết không, những người trong ngành Điện toàn là những người “chính nhân quân tử”…
- Sao giống trong truyện kiếm hiệp quá vậy anh.
- Mày để ảnh nói tiếp coi, người ta đang nói xen vào là không tốt đấy.
Phan Tài đợi hai đứa kia thôi tranh cãi nhau, anh mới bắt hơi thật dài. Tuy hơi mệt nhưng nói tới ngành Điện là anh muốn ca ngợi cho đã. Bằng giọng toán học anh tiếp tục:
- Thực vậy, anh sẽ chứng minh cho các em nghe. Các em hãy chú ý các công trình xây dựng đây, có phải từ khi người ta đào móng phải đo đạc cẩn thận từng ly từng tí không ? Chỗ này phải thẳng hàng với chỗ kia, phải đúng trọng tâm từng trụ cột. Sau đó, người ta dựng cột cũng phải thẳng hàng thẳng lối, nếu không thì nó sẽ ngã đổ. Nhìn những cột điện xem, đều tăm tắp từng hàng, ngay ngắn từng hàng. Vậy, có phải chăng, ngành Điện ngay từ đầu đã để ý đến sự ngay ngắn của mình, sự thẳng thắn của mình. Nên, những người trong ngành Điện ngay từ đầu có phải là những người chính nhân quân tử không? Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Hay! cảm phục cảm phục…
Mấy đứa sinh viên mới vào làm vỗ tay khen ngợi Phan Tài bôm bốp, chúng cũng ưỡn ngực tự hào khi được vào trong ngành, mà Phan Tài cho là “chính nhân quân tử”. Trên vai áo của các em có hình logo ngôi sao bốn cánh, cũng có ba màu sắc tươi chúng đang sơn. Phan Tài “đẩy” luôn:
- Đất nước có ngôi sao năm cánh, ngành Điện ta có ngôi sao bốn cánh. Lấy hình ảnh ngôi sao để làm biểu tượng cho ngành mình phải cân nhắc kỹ lưỡng, có xứng đáng với hình ảnh ngôi sao đó không ? Chưa một doanh nghiệp nào dám quyết định như vậy. Với ngôi sao bốn cánh trở thành hình ảnh của Điện lực Việt Nam. Thiếu đi một cánh nhưng ngành Điện lấy đó làm biểu tượng cho ngành mình. Cùng song hành với sự phát triển của đất nước, đem nguồn sáng cho các em học ở trường, nơi bệnh viện cho các bệnh nhân qua cơn nguy kịch. Đất nước đang trên đà phát triển nhanh, những người đội nón vàng mang trên tay áo ngôi sao bốn cánh bám chặt lấy công trường, mồ hôi nhuễ nhại nhưng không hề biết mệt mỏi để có đủ sản lượng cần thiết cho công cuộc phát triển. Ngôi sao bốn cánh trên vai các anh công nhân, các chị phụ nữ. Hơn năm mươi nghìn CBCNV ngày đêm lao động cần cù sáng tạo vì sự nghiệp Công nghiệp hoá và Hiện đại hoá đất nước. Mọi người trong ngành cũng từ bốn phương trời quy tụ nhau lại, cống hiến cho đất nước bằng con tim và sức lực mình có. Trên vai áo của những người công nhân ngành Điện, ngôi sao bốn cánh từ lâu không phải không có mồ hôi và máu đổ, cũng linh thiêng như cờ tổ quốc nên cũng phải gìn giữ và bảo vệ ngôi sao trên vai mình, cũng như gìn giữ lá cờ tổ quốc được tươi thắm tung bay trước gió muôn đời.
Giờ đây, màu sắc ba pha đồng tâm, thể hiện ý chí quyết tâm của ngành Điện quen thuộc với từng người trong ngành. Ba ngôi sao đồng tâm lớn dần từ trong ra ngoài như thể hiện ánh sáng đang tỏ chiếu tượng trưng cho tính liên tục. Ngành Điện phải đáp ứng đầy đủ đối với nền kinh tế quốc dân và đời sống xã hội. Nhìn ngôi sao nhỏ màu vàng không ai mà không gợi lên mối quan hệ với lá cờ Tổ quốc, nghĩa là luôn gắn bó với đất nước hình chữ S thân yêu. Tạo nên mối quan hệ khắn khít của ngành và Tổ quốc: Cũng không phải là không thiêng liêng, vì như có năm cánh thì ắt có bốn cánh thôi. Cũng vì vậy, chúng ta phấn đấu vì tổ quốc thân yêu, để trọn vẹn từng cánh một có phải từng người một trọn vẹn với nhiệm vụ và hoàn thành tốt với công tác của mình đó sao ? Phấn đấu cho ngành chắc chắn là phấn đấu cho tổ quốc thân yêu của chúng ta. Chắc chắn sự nỗ lực phấn đấu không ngừng của toàn thể CBCNV, thì hình ảnh một ngành Điện vì khách hàng, vì sự nghiệp Công Nghiệp Hoá, Hiện Đại Hoá đất nước, vì một tương lai tươi sáng sẽ đi vào tâm trí của từng người: Như đã có bốn cánh rồi, hãy hướng đến một cánh nữa.
Như bao giờ cũng bắt buộc song hành cùng đất nước, như cây với hoa : cây xanh tốt thì hoa cũng tươi đẹp. Hai ngôi sao trong trời xanh hoà bình, sẽ luôn toả sáng khắp năm châu bốn biển, càng tự hào rằng ngành ta quá gần gũi với đất nước mình quá, cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Mỗi một ngày đời sống của mọi người được nâng cao, nguồn điện của chúng ta cũng đem tới cho nhiều người được thừa hưởng cuộc sống êm ả thanh bình hơn. Uy tín của đất nước trên thương trường quốc tế từng bước khẳng định vai trò quan trọng của mình, thì ngành Điện cũng càng lúc càng khẳng định vai trò không thể thiếu trong mọi ngành nghề. Thành tích đáng tự hào nhất, ngành đã cơ bản đáp ứng đủ điện cho nền kinh tế quốc dân. Tổng sản lượng điện đạt 51,2 tỷ kwh. Tổng số khách hàng là 9,5 tăng 5 lần so với các năm trước.
Ngôi sao bốn cánh là ngôi sao nhỏ của đất nước, hay là bông hoa tươi sắc nở xoè cùng đất nước. Cả hai đều đúng, vì ví như ngôi sao nhỏ của đất nước là ví số lượng cánh không đầy đủ nhưng phải là cánh sao của đất nước, tìm nghĩa bóng bên cạnh đất nước nhưng không phải chỉ để hiểu nghĩa mà thôi. Mà phải tìm sự đồng ứng tương đối giữa cái riêng của ngành, của từng cá thể và tập thể vì sự nghiệp chung của đất nước, xác định vị trí của mổi người với vị thế của đất nước.
Một quy ước hay một ký hiệu nào muốn có, nếu không phục vụ cho cuộc sống tốt đẹp ắt sẽ bị đào thải. Ngôi sao bốn cánh cũng phải trả giá khá đắt cho biểu tượng của mình, cũng là mồ hôi nước mắt và sinh mạng của rất nhiều công nhân, cũng là công cán lao động của từng người, từng cá thể. Và điều kiện tiên quyết là có phục vụ cuộc sống thì mới tồn tại, điều đương nhiên là nó phục vụ cuộc sống và tồn tại. Bởi thế biểu trưng là ngôi sao nhỏ của đất nước thật không có gì quá đáng. Còn là bông hoa tươi sắc nở xoè cùng đất nước thì sao? Nhìn hoa Hướng dương hướng về bầu trời, trên cánh đồng trải rộng, ai không thấy đó là những cái nhìn ngẩng mặt của các em mỗi sáng chào cờ ở sân trường, như những em bé nhỏ hướng về tương lai, như những thanh niên hướng đến chân lý và những người già quý trọng Tổ quốc mình. Bốn cánh là mái đầu trẻ thơ hiền lành, bé nhỏ thân yêu, của mọi công dân ngày đêm lao động hăng say, của mỗi người hy sinh đóng góp cho Tổ quốc. Đó là những bông hoa nở xoè tươi đẹp.
Vì thế mà, tự hào của một người trong ngành Điện là một điều tất nhiên. Nhìn ngôi sao bốn cánh lập loè sáng toả, nhìn ánh đèn đường sáng rực bầu trời đêm, nhìn mọi người hò reo trước màn hình để xem đội nhà chiến thắng. Tự dưng, ai cũng thèm nhìn ngôi sao năm cánh được kéo lên với tiếng quân ca hùng tráng, cùng hát theo và thầm nhủ: “chúng ta đã chiến thắng rồi !”. Niềm vui của một người công nhân ngành Điện trào dâng, nhìn lên vai áo mình. Ngôi sao bốn cánh như giục giã: còn rất nhiều điều đáng tự hào hơn nữa. Trên vai các em đã có bốn cánh rồi, sao không cố lên để hướng về năm cánh. Một cánh nữa thôi là trọn vẹn với đất nước rồi ! Với nỗi niềm Sao bốn cánh? Sao năm cánh ắt con đường đi lên sẽ sáng ngời.
Ngôi sao bốn cánh, ngôi sao năm cánh, cả hai đều quá đỗi tự hào.
Phan Tài nói một thôi một hồi, không biết vì thấy Mỹ Nhơn mang nước tới hay “ai nhập” mà anh làm một bài văn không chịu dừng. Mấy đứa sinh viên lắc đầu khen ngợi:
- Anh có thuộc lòng không mà không vấp tí nào hết…
- Cũng cái tật, xen vào. Anh hiểu nên ảnh nói hay…
- Uống nước đi anh Tài…
Mấy người kia xúm xít lại uống nước, đáp theo lời mời gọi của giọng nữ. Cái giọng eo éo của con gái nó có sức thu hút kỳ lạ, xoá tan mệt nhọc ngay. Nhưng đám con trai cẩn thận với trường hợp này, vì nàng cũng còn đau khổ lắm.
Trong một lần tai nạn thảm thương, chồng của nàng rớt từ trên cao xuống, để lại cho nàng đứa con thơ và một tương lai ảm đạm. Công trình cấp quốc gia nào cũng khó tránh tai nạn lao động xảy ra. Cho dù chết kiểu gì, mọi kiểu chết đều đem lại mất mát cho người đang sống.
Đời nàng gặp cảnh mất mát ấy, rằng nàng phải đối phó với việc học của con rất chật vật, rằng nàng làm việc vất vả hơn và bây giờ nổi đau như bị chôn vùi vào quá khứ. Công ty cũng như Công đoàn xét thấy thương tình, nhận nàng vào làm và sắp xếp cho công việc tạp vụ, xem như là một cách đối nhân xử thế giúp cho nàng có một khoảng lương để nuôi con dại. Gặp hoàn cảnh khó khăn, nàng cũng rất cần mẫn. Nàng làm thêm những công việc ngoài giờ như bán nước và thức ăn sáng cho mọi người. Khi ấy Công đoàn cũng rất quan tâm đặc biệt, thỉnh thoảng động viên nàng, giúp nàng những lúc khó khăn, như kẹt tiền đóng tiền học cho con thì được ưu tiên xét duyệt quỹ sửa chữa nhà hoặc là có những đợt xét thưởng cho con em nào có hoàn cảnh khó khăn, nhận học bổng Nguyễn Hữu Cảnh. Con nàng cũng được xem xét trước.
Nuôi con ăn học bao nhiêu cho đủ, nàng biết vậy nên nàng rất nỗ lực.
Từ khi quan tâm đến nàng nhiều, đâu phải là không có những lời dị nghị. Phan Tài quan tâm đến nàng phần lớn do lòng trắc ẩn của con người mà thôi, vả lại dị nghị cũng chỉ là dị nghị, miễn sao mình không có thì có chi mà sợ. Nên anh cứ quan tâm đặc biệt: “mình quan tâm tới nàng vì mình có con tim rộng mở”- anh cứ nghĩ thế và anh chẳng sợ.
Khi qua sân 110 kí-lô-vôn cũng bắt tay vào việc sơn màu. Phan Tài hướng dẫn các em sơn vào cầu dao tiếp địa của lộ máy cắt 100B:
- Các em sơn vào đây màu đỏ nhe ! Trước đây đã có người đóng lộn cầu dao này lên thanh cái.
- Đóng lộn hả? Có sao không vậy anh?
- May mà không có gì? Đó là những điều hành viên có kinh nghiệm nhất, thế mà họ cũng đóng lộn. Lỗi thứ nhất do nhà xây dựng, mỗi cầu dao cho từng pha nằm riêng biệt nhau, hai pha đầu cầu dao tiếp địa máy cắt nằm bên phải, nhưng đến pha thứ ba, lại quay đối mặt lại để không chiếm không gian sân ngắt. Thành ra bên tay phải lại là tiếp địa của thanh Cái. Lỗi thứ hai do điều hành viên không chịu đọc tên cầu dao (ở mỗi cầu dao điều có tên), thấy hai cái đầu bên tay phải, thì đinh ninh cái thứ ba nằm bên tay phải, mà chẳng chịu ngó đến cái tên nó, dẫn đến sai phạm nguy hiểm.
- Anh ơi ! Lúc sáng anh nói số 1 dùng đặt cho điện thế 100 kí-lô-vôn. Số 7 là cho đường dây. 1,2,3,4…là cho thứ tự máy cắt. Sao ở đây tên là 100B nghĩa là sao anh?
- À ! Đặt câu hỏi vậy cũng hay. Nghe anh giải thích đây: Có B thì phải có A. Máy cắt 100A đằng kia, đó là máy cắt nối giữa hai thanh cái. Còn máy cắt 100B dùng để thay thế cho một máy cắt nào đó cần sửa chữa nhưng người ta không muốn mất điện trên đường dây máy cắt đó. Máy cắt 100A và 100B là hai máy cắt đặc biệt của trạm, không là lộ đường dây nào nên được đặt tên đặc biệt hơn mấy máy cắt khác. Bây giờ các em có thấy sơn các màu cùng anh có chán không, có làm cụ thể một công việc thì sẽ hiểu công việc đó nói gì với mình.
- Anh nói đúng quá! Mấy ngày trước tụi em không làm gì, chỉ hiểu lung tung. Tụi em nắm thêm rờ-le nữa, muốn hiểu rờ-le rành rọt, phải có sự cố là hết sảy ! Nhâm nhi một lúc, rồi mấy học sinh mới lại hỏi:
- Sao ngành Điện lấy màu vàng cho pha A, màu xanh cho pha B, màu đỏ cho pha C?
- Đó là quy ước…
- Quy ước là gì?
- Quy ước ư?
- Phan Tài cảm giác như vào một đề tài trừu tượng, nhưng nếu như không giải thích các em quan điểm sự việc mình nhận thức thì rất khó cho các em sau này. Anh giải thích cặn kẽ:
- Trên thế gian này rất nhiều quy ước, nếu phân loại ra thì chúng có chung một điểm. Một quy ước thường dẫn tới một ký hiệu, con số của mình có mười chữ số thập phân cũng là quy ước, chẳng hạn nói số một là người ta nghĩ đến số 1, nói số hai người ta nghĩ đến con 2, nói số mười người ta nghĩ con 10, mà không thể là hình ảnh nào khác. Nhưng lúc đầu không phải có quy ước chung dễ dàng như vậy, lúc đầu có quy ước riêng: chẳng hạn hình củ khoai hoặc là con dao hay cục đá. Chẳng hạn số một La Mã là chữ I số năm là chữ V, số một của người Trung Hoa là dấu gạch ngang…vân vân. Tất cả đều nói lên một nghĩa. Nhưng nhiều quy ước quá thì làm sao đây? Thế rồi từ quy ước chung người ta cần phải có quy ước đồng bộ và quá trình này diễn ra suốt quá trình phát triển của con người và bây giờ người ta thấy như quy ước đã trở thành bẩm sinh với một ký hiệu bên cạnh. Tóm lại tất cả sự kiện trên trái đất này, đều có chung một quy luật như vậy: quy ước và ký hiệu, phải trải qua quy ước, đến quy ước đồng bộ, quy ước chung, quy ước bẩm sinh, rồi đến ký hiệu. Quy ước nào cũng vậy không phục vụ cuộc sống sẽ bị đào thải ngay.
- A !..vậy em hiểu rồi ! Tại sao nói đến vàng là ta nghĩ ngay đến màu vàng, nói đến xanh là ta nghĩ ngay đến màu xanh, nói đến đỏ là ta nghĩ ngay đến màu đỏ…mà không nghĩ đến một màu nào khác. Đó là quy ước và trở thành bẫm sinh. Vậy là ba pha màu trong ngành Điện cũng trải qua quy luật quy ước như vậy. Pha màu vàng là em sẽ hiểu ngay là pha A, pha màu xanh là pha B, pha màu đỏ là pha C.
- Đúng là như vậy! Trong ngành Điện qui luật đó càng đúng…tất cả những hiểu biết cần coi là một quy ước bẫm sinh và là một khuôn khổ. Các em nên biết thêm các quy ước sau đây, trong ngành Điện quy ước số 1 là ta phải hiểu ngay cấp điệp áp 110 kí lô vôn, số 2 là ta nghĩ đến cấp điện áp 220 kí-lô-vôn, số 3 là 35 kí-lô-vôn…vân vân. Rồi đến tên các máy cắt cầu dao trong trạm điện hiểu như thế nào, trong ngành quy định: số 3 là quy ước cho máy biến thế, số 7 là quy ước cho đường dây. Chẳng hạn, chúng ta đang sơn cho máy cắt 131 là hiểu ngay đến máy cắt của máy biến thế số 1, cấp điện áp 110 kí-lô-vôn. Các em nắm được chưa?
Phan Tài mới giải thích có bao nhiêu đó thôi, nhưng các em sinh viên thực tập muốn nóng đầu (mà ngành Điện thường gọi là mát dây):
- Vậy em nói thế này có đúng không nghe anh: Cuộc sống là muôn màu, đúng vậy cho nên mỗi người có một bản tính, một sắc thái riêng không ai giống ai. Nhưng cho dù như vậy cuộc sống vẫn là hệ quả của tự nhiên, như ánh sáng mà ta cảm nhận được là một hệ biến thiên vô số màu nhưng chỉ có ba màu cơ bản. Mà ngành Điện lấy đó làm quy ước trong các sân ngắt, đánh dấu các pha thay vì phải ghi tên cho từng pha. Ngành Điện như muốn lấy đó làm ý nghĩa cuộc sống đang từng ngày tươi sắc.
- Nói rất hay! Tập nói giỏi như vậy ngày nào đó em có vào trạm đây, anh sẽ giới thiệu cho em đi thi hùng biện, mình nói sao cũng được nhưng đại khái hàm ý niềm tự hào trong ngành. Cũng như các pha màu này đây, chỉ là màu sắc mà chúng mình thấy được niềm tự hào của ngành mình trước xã hội.
- Nếu như có đi thi hùng biện. Em sẽ nói đến quy luật quy ước và ký hiệu của anh. Nó mang ý nghĩa như vầy đối với em. Có rất nhiều quy ước và ký hiệu, nhưng rồi nó sẽ trở thành quy ước đồng bộ và trở thành bẫm sinh. Đó là ký hiệu, ký hiệu trong ngành Điện rất nhiều, tất cả phải trở thành bẫm sinh.
- Giỏi lắm! Vậy mới là “Trên nói dưới nghe chứ”. Phan Tài cũng trở lại tâm trạng khấn khít như khi mới vào ngành, rất tự hào với ngành nghề mình đang có. Tuy họ đang xách hai thùng sơn nhưng thấy toàn ý nghĩa ở đời. Màu sắc trong trạm điện tươi đẹp hơn, họ đang có động lực làm việc hết sức nhiệt tình.
Nhóm thực tập được khen khoái chí, cứ chấm sơn kéo rèn rẹt văng đầy ra đất, chỗ dầy chỗ thưa. Phan Tài thấy hao sơn quá nhưng chẳng dám la mắng, dù sao cũng là sơn “của” nhà nước.
- Anh thấy tụi em, mai mốt thực tập xong có thể xin vào đây làm được không anh?
- Được chứ! - Phan Tài trả lời - Nhưng để anh coi ai sơn nhanh mà không văng ra ngoài thì mới được.
Đám sinh viên khờ khạo nghe vậy, liền chú ý lại công việc mình đang làm. Phan Tài khoái chí vô cùng, nhưng tụi nhân viên mới cũng không chịu buông tha cho anh:
- Có khi nào đang làm mà bị sự cố không!
- Ê…, đừng nói vậy nghe. Mấy anh điều hành viên nghe được là chửi chết. Họ tin dị đoan lắm đó. Ở đây, rằm tháng bảy nào cũng cúng heo quay đó…chừng đó mấy đứa còn thực tập không?
- Không rồi! Uổng quá đi thôi…

Mỹ Nhơn rất thích đọc các bài viết của anh em công nhân, có lần ai đó nhắc tới tai nạn của chồng nàng (tuy không nêu tên nhưng nàng biết là Phan Tài). Và nàng cũng là người thường được các Công đoàn bộ phận nhắc đến nhiều nhất, những lần họ thăm viếng họ đều ghi nhận trong các bài báo. Mỹ Nhơn cũng muốn trang trải tâm tư của mình sâu lắng tựa như vậy, xuất hiện một bài trên mặt báo.

Nàng muốn có mặt một bài viết trên báo, ai có cười thì cười, nên nàng bắt đầu nghiên cứu công việc viết lách.
Đọc xong bài tạp bút, Mỹ Nhơn nghi nghi là Phan Tài, có lúc đứng ngồi không yên mong gặp Phan Tài để hỏi “Phép liên tưởng biện chứng” là gì ?
- Anh viết bài gởi Bản tin Công Đoàn Điện lực Việt Nam phải không?
- Ờ…PhT là ai đó! - Phan Tài trả lời
- Còn ẹo ẹ nữa. Ghi tên Phan Tài trạm Phú Tân rồi còn chối nữa. Bài viết đó của anh chứ ai, chỉ cho em phép “Liên tưởng biện chứng” gì đó đi anh. Nàng nắm vai anh lay động, Phan Tài chịu không nổi khai thiệt:
- Đúng là bài của anh viết đó, nhưng chủ yếu đưa một tình tiết để hấp dẫn người đọc thôi…Thật ra, đã là cách liên tưởng biện chứng rồi đó. Khi nhắc tới em đã một năm rưỡi, thường người ta nói quá nhiều cảnh đau buồn. Anh viết bài cũng gợi lại chuyện đó, thay vì mình nói khổ đau mà hãy nói đến sự dũng cảm hướng về tương lai. Nên anh nghĩ phải tìm cách gì viết cho rôm rã một chút .
- À! Thì ra là vậy, nhưng đọc thấy hay đó nha…
- Khỏi nói rồi, anh đọc hoài… - Phan Tài vỗ ngực xưng tên - Thật ra muốn viết báo cũng dễ. Thay vì mình ca ngợi một cái gì đó, mình cứ mườn tượng ví von một cái khác, lúc đó sẽ có cả khối chữ, mà không bị mang tiếng nịnh ai.
- Là sao?
- Nói ra, để em hiểu khó lắm. Công việc viết văn nó trừu tượng, chỉ mình mới hiểu mình hơn ai hết. Vả lại em mới học có lớp mười.
Nói xong, Phan Tài nhìn quanh nhà của Mỹ Nhơn một lúc:
- Lâu quá mới ghé lại nhà em. Ủa? Tấm hình của chồng em đâu rồi…
- Ờ! Mấy anh điều hành viên bên trạm qua chơi, mấy ảnh nói thấy hình chồng em mấy ảnh ngán quá. Nói em là chuyện đã qua rồi, chủ yếu có thờ trong lòng là chính.
- Kỳ lạ…Vậy mà em cũng nghe lời.
Phan Tài trách móc, nhưng ngẫm lại cũng thấy ngán thật:
- Mà lỡ rồi thì thôi vậy! Chứ bước đi đâu thấy người trong hình cứ nhìn theo hoài…cũng không làm ăn được gì.
- Hì Hì…Mấy anh nói mà không thấy ai dám dở trò…
- Mấy người kia cũng hay nói bậy lắm sao?
Ông nào cũng rướn theo cố nói vài câu…Ở nước ngoài, ai nói bậy là bị quy vào tội quấy rối đó nha. Mấy ổng còn tính, từ hồi có chồng tới lúc mất. Em và chồng em bao nhiêu lần dằn co.
- Sao em không mắng cho nó một phát.
- Mắng mỏ gì anh ơi! Anh em cùng nơi làm việc. Họ nói thì mình nói lại thôi…
- Như vậy sao được…mình phụ nữ có khác - Phan Tài hạ giọng, vừa nói vừa mở cánh cửa tủ. Anh giật mình thấy hình của chồng nàng cất ở đó, anh rùng mình.
- Có nhiều cái chết mình thấy cũng hay…
- Rồi tới anh nữa, hết người này buông lời nhục mạ chồng em, rồi tới anh.
- Vậy chớ, lúc sống nó hay nhậu hoắc cần câu khuyên hoài không được. Leo cao cần phải ít nhậu…
- Ông nào làm điện lực thấy cũng nhậu hoắc cần câu. Phải hồi đó biết ảnh nhậu quá, chắc em không lấy chồng sớm đâu.
- Dám bỏ học lấy chồng em cũng không vừa. Chồng em dụ dỗ gái vị thành niên, lúc đó chắc em mười bảy chứ gì.
- Mười tám rồi - Nàng mặt đỏ thẹn chối lên tuổi - Lên lớp mười ở lại hai năm, ghét nghĩ học luôn.
- Chắc hồi đó, chồng em bám theo váy áo dài em suốt.
- Khỏi nói rồi. Mấy anh Đường dây kéo dây tới đâu là bộp chộp tới đó. Có lúc ảnh còn tới nhà nhậu với ba em, rồi ngủ vùi ở đó.
Phan Tài đi dạo qua góc nhà, làm như nhà của mình.
- Dữ nha…có dàn máy Karaoké nữa nha.
- Dàn máy Karaoké do mấy anh trong trạm hùn mua cho. Mấy ngày trước mấy ổng xỉn, dẫn vào đây ca hát vui ghê, mấy ảnh say quá ngủ ở đây luôn.
- Ngủ ở đây? Sao được, em không nói gì à…lỡ như…
- Nói gì…Lâu lâu một lần. Mấy ảnh say quá về sao nổi, tối anh Thông còn không biết gì leo lộn vào mùng em.
- Vậy à! Mấy tay này ghê quá định giở trò…
- Anh cứ nghi ngờ người khác không thôi…Mấy người kia nói ảnh xỉn lắm rồi, có làm ăn gì được. Mấy ảnh còn mở lộn tủ lạnh ra, nói là nhà vệ sinh của em hiện đại quá. Mở cửa đèn tự động sáng, đóng lại đèn tắt, thế mới biết…
- Hừ… - Phan Tài không còn kiên nhẫn nữa, hỏi vịt toẹt ra - Lúc nó leo lộn vào mùng em rồi sao nữa.
- Gát chân qua em thở không nổi, mùi rượu nồng nặc. Hai mẹ con em phải đi tìm chỗ ngủ khác, nhường cho mấy ảnh cái giường. Thôi kệ…nhờ mấy ảnh làm bài tập cho em, chứ em biết gì…
- Bài tập lớp mười dễ thấy mồ, anh làm cũng được.
Mỹ Nhơn nhún vai, đính chính lại:
- Đang học bổ túc, gần tốt nghiệp lớp mười hai rồi…Vật lý học tới bài Bản mặt song song rồi. Bài tập cũng nhiều, anh có biết qua Bản mặt song song không?
Phan Tài bỗng cười lớn, anh vừa khen vừa kể:
- Lúc này nghe em phấn đấu học tập ghê lắm phải không? Em nói bài Bản mặt song song làm anh nhớ đến kỷ niệm lúc còn đi học, vui ơi là vui. Hồi đó anh là cây cười trong lớp, thầy vật lý rất điệu, cứ hay kéo dài giọng nói: “Mấy em ở nhà có ai thấy qua Bản mặt song song không?” (Thay vì hỏi có coi bài ở nhà không?). Anh liền giơ tay: “Thưa thầy! chỉ nghe chị nói mỗi lần em trả treo là: bản mặt móc và bản mặt mâm không à! Cả lớp cười rần rần, ông thầy bị cục hứng bắt anh ra sát cửa lớp nghe bài giảng, một cách phạt của thầy thường làm. Anh đứng đó mặt như bị, mấy mụt mụn bị kích động ngứa ngáy. Anh đưa tay gãi hoài, thầy cũng không chịu: “Ngươi bị chi mà gãi hoài thế!”. Ý thầy muốn anh đứng yên, anh nói nhỏ: “Dạ thưa! bản mặt em bị mốc mà”. Cả lớp lại phá ra cười, thầy lúc đó rất giận. Nhưng giảng bài một lúc thầy cũng không nhịn nỗi, đang giảng thầy cười ồ lên: “Vào chỗ ngồi đi mặt mốc”. Nhờ ấn tượng đó nên lần thi tốt nghiệp cả lớp đều trúng tủ câu hỏi Bản mặt song song, biệt danh Phan mặt mốc bây giờ gặp lại bạn bè cũng còn gọi.
Mỹ Nhơn chúm chím, anh chuyện gì cũng kể nhưng nàng cũng thích việc đi học bổ túc:
- Trong lớp em cũng có mấy anh công nhân nghịch ghê! có điều… nhờ thế mà đi học đỡ nhàm chán. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Bổng dưng Phan Tài ngẫm nghĩ ra, ở đây lâu là không được nên muốn về trạm Phú Tân:
- Nói chuyện với em quá giờ làm rồi, ăn cơm trưa có hơn hai giờ bị đồn thổi chết. Ngày mai được tin Nguyên Thủ tướng Chính phủ tới thăm trạm đó. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Biết rồi...Về chuẩn bị gì đi...
Mọi công việc ráo riết được sắp xếp sao cho chu đáo nhất, nhưng chuẩn bị hoài cũng không hết công việc được như ý, Phan Tài cùng với mấy anh em sinh viên mới vào làm mệt nhoài. Trưởng trạm Phú Tân, về họp trên công ty liên tục, giao phó hết cho Công đoàn trạm lo mọi thứ. Đến chiều Phan Tài thấy tương đối, ngay cả phòng vệ sinh cũng cho chùi rửa không biết bao nhiêu lần. Anh lẩm bẩm: “Nguyên Thủ tướng đến mình trốn luôn trong này cũng được”. Mặc dù, anh rất thích gặp được Nguyên Thủ tướng bằng da bằng thịt, mặc dù niềm tự hào khấn khít được ngài tới thăm trạm và rất muốn bắt tay ngài lấy một cái xem như toại nguyện cả đời. Nhưng Phan Tài ái ngại sợ có chuyện gì đó làm ngài phật lòng hoặc làm ảnh hưởng đến thời gian quý báu của ngài.
Biết mình quá ư là nhỏ bé, nên Phan Tài nghĩ mình nên núp đâu đó cho rồi.
Ngày hôm sau, Tổng giám đốc cùng với các phó, cũng như Giám đốc công ty Truyền tải điện có mặt trước vài giờ. Tất cả đều kính trọng chờ đón Nguyên Thủ tướng tới. Khi những chiếc xe đầu tiên tới, những cánh tay vẫy chào mừng đều đều. Rồi một rừng tay đều chìa ra khi Nguyên Thủ tướng xuống xe, tất cả hân hoan bắt tay Nguyên Thủ tướng. Nguyên Thủ tướng được mời vào trong phòng họp, vào vị trí ngồi và những người khác người nào cũng an tọa đâu vào đó (như đã tập dợt nhiều lần). Nguyên Thủ tướng tươi cười thăm hỏi loáng qua những người trong ngành Điện, rồi nhìn vào phòng điều hành trạm 500 kí-lô-vôn. Ông hỏi thăm mạch điện chạy từ Bắc vào Nam, tính ổn định của các máy biến thế. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Việc trình bày cho Nguyên Thủ tướng nghe cũng có bài bản: Một là, đường dây Bắc Nam là trục xương sống cốt lõi, nên mang tính lịch sử; Hai là, tính ổn định cao nên không còn những ngày cúp cắt điện như trước; Ba là, sản lượng dồi dào từ nhà máy thuỷ điện Hoà Bình giúp mọi nơi phát triển hài hoà. Nói chung, những người báo cáo cho Nguyên Thủ tướng nhắc đi nhắc lại những việc mà báo chí đã nói đến nhiều rồi.
Nguyên Thủ tướng căn dặn rằng điện là một sản phẩm đặc biệt, sản phẩm này còn mang sắc thái kinh tế chính trị, an ninh quốc phòng, có điện mới có các ngành quan trọng khác. Chính vì vậy mà chính phủ cực kỳ quan tâm đến ngành nghề này, rằng phải làm sao cho nhân dân được thắp sáng, doanh nghiệp có điện để sản xuất. Ngày nay điện có trong mọi ngành nên cần phải giữ cho dòng điện được liên tục, muốn vậy cần phải có những thiết bị tiên tiến đồng bộ và mọi người phải học tập nhanh chóng để kịp nắm bắt các thiết bị mới để kịp vận hành.
Những tràng vỗ tay, những dòng ghi nhận lời của Nguyên Thủ tướng như một nghị quyết, mọi người quyết thực hiện đúng như lời ngài nói.
Một lúc sau, Nguyên Thủ tướng tìm gặp những anh em công nhân vận hành. Ngài bắt tay từng người, mỗi lần bắt tay đều giữ lại hơi lâu để chụp ảnh, rồi vài lời động viên nêu ý nghĩa công việc hôm nay là cho ngày mai…v..v. Ngài nhìn quanh, thực sự thì ngài muốn tìm ai đó, nhưng người cận vệ của ngài bấy lâu nay lại hiểu lầm là ngài cũng như mọi người, cũng phải có nhu cầu “bình thường” như mọi người là cũng phải đi vệ sinh. Nên anh này nhanh nhạy tỏ tín hiệu cho mọi người nán lại, còn mình thì đi trước dọn đường.
Khi Nguyên Thủ tướng tới thăm trạm, mọi người túm tụm chào đón. Còn Phan Tài nghĩ mình không có chức vị gì nên ngại gặp Nguyên Thủ tướng và phái đoàn. Anh lên kho lưu trữ tài liệu trên lầu nấp ở đó (dù gì đi nữa, gặp cấp cao không khéo lỡ lời là “đi tong”).
Mãi một lúc sau, nấp mãi cũng phải lúc vác mặt đi vệ sinh, nhất là ái ngại chuyện gì thì anh thường bị như vậy. Anh cứ nghĩ rằng phái đoàn gồm có Tổng giám đốc và các vị sếp trong ngành Điện còn đang quây lấy Nguyên Thủ tướng, nên anh tọt nhanh xuống cầu thang và vào trong phòng vệ sinh. Phòng vệ sinh nằm phía dưới cầu thang, mở cửa ra loáng thoáng thấy bóng dáng hai người. Nhưng…Anh đang đứng cạnh Nguyên Thủ tướng và người bảo vệ Nguyên Thủ tướng chèn vào giữa ngay. Tay người bảo vệ còn thủ bộ, sẵn sàng mở bao súng nếu như anh có hành động nào thừa.
Làm sao có thể đi vệ sinh trong trường hợp như vậy, Phan Tài gắng cười méo mó nhưng không ai đáp lại. Anh làm bộ mình chẳng hề có “nhu cầu”, tới bồn rửa tay và đi tới đâu người bảo vệ Nguyên Thủ tướng quay sang tới đó. Song dù sao thì Phan Tài có nghe thoáng qua câu chuyện của Nguyên Thủ tướng nói cho người bảo vệ.
Lần này, ông ghé thăm Trạm điện, nhưng ông không quên hỏi thăm một người tên là Mỹ Nhơn, chồng của nàng té ngã trong lần đấu dây trên trụ điện cao đến 30m, lần đó là lần đấu dây sau cùng để đưa lưới điện vào vận hành.
-Ta không muốn bị tai tiếng khi đã hoàn thành công trình mà quên chuyện mất mát đau khổ của người khác!- Nguyên Thủ tướng ôn tồn giải thích với người bảo vệ, và nhìn sang cả Phan Tài.
Như để phá tan bầu không khí trĩu nặng, Phan Tài mạnh miệng nói ra:
-Dạ thưa! Ở đây Công đoàn rất quan tâm đặc biệt đến hoàn cảnh này, xin Nguyên Thủ tướng bớt bận tâm mà lo chuyện khác.
-Ở đây Công đoàn có quan tâm với trường hợp đặc biệt này không? - Nguyên Thủ tướng hỏi Phan Tài.
-Dạ thưa ! có ạ! - Phan Tài trả lời rồi được Nguyên Thủ tướng khoác tay lên vai anh cùng nhau đi ra ngoài .
Phan Tài tìm Mỹ Nhơn đến để diện kiến ngài. Nàng được Nguyên Thủ tướng vỗ đầu an ủi mấy cái, bảo rằng đừng lo lắng nhiều vì nàng sẽ được sự giúp đỡ cần thiết của người trong ngành Điện. Phan Tài cũng được Nguyên Thủ tướng kéo lại. Ông không quên căn dặn anh chăm sóc, rằng cần giảm tối thiểu khó khăn mà nàng gặp phải, rằng phải giúp đở và tạo công ăn việc làm ổn định cho nàng và sắp sếp những việc phù hợp với khả năng của nàng. Những công việc đó công ty Truyền tải cũng đã làm rồi. Phan Tài nói lại cho Nguyên Thủ tướng nghe như thế, vấn đề còn lại là sẽ tạo điều kiện, môi trường học tập để cho nàng tiến thân và tạo dựng cuộc sống mới.
Nguyên Thủ tướng cảm nhận mọi điều Phan Tài nói, rằng: Công đoàn Truyền tải là một Công đoàn vững mạnh. Phan Tài để lại cho Nguyên Thủ tướng được cái nhìn thiện cảm, ngài bắt tay anh chân tình và ôm anh vào lòng. Tất cả những việc đó làm cho Giám đốc công ty Truyền tải hãnh diện, không riêng gì ông mà những người trong ngành rất toại nguyện, ai đó nói nghe thoang thoáng nên đề bạt anh lên chức. Phan Tài còn trong tình trạng cảm xúc mạnh, mặt mày đỏ nhừ. Anh mừng là mình không có gì sơ suất với Nguyên Thủ tướng, mà còn được khen. Anh nhủ : “ Nguyên Thủ tướng đâu có đáng sợ như mình nghĩ đâu”. Nãy giờ Phan Tài quên bẵng cả việc phải đi vệ sinh.
Quả là, những người trong ngành Điện thường nhìn sự việc theo “đường chim bay”- Đó là con đường ngắn nhất. Đối với Phan Tài, con đường ngắn là con đường “nhân tâm”.
Sự kiện Nguyên Thủ tướng chính phủ đột ngột tới thăm Trạm điện là sự kiện nổi bật mà báo chí nói đến nhiều nhất. Họ chuẩn bị quà cáp cho Nguyên Thủ tướng và ông còn thăm hỏi Mỹ Nhơn - một người con gái làm tạp vụ cho trạm điện, rằng cuộc sống của nàng tương đối ổn định, rằng nàng đã quen dần với khó khăn mới và hứa với Nguyên Thủ tướng sẽ vượt qua khó khăn này.
Một nguyên thủ quốc gia thăm hỏi đến người dân bình thường là điều hiếm hoi.Vì công trình trọng đại của quốc gia, có những người phải ngày đêm lao động cật lực và một vài trường hợp gặp phải tai nạn lao động. Như trường hợp chồng của Mỹ Nhơn và để lại một hoàn cảnh thật éo le.
Sau lần Nguyên Thủ tướng ghé thăm trạm, hình ảnh của Phan Tài chụp cạnh Nguyên Thủ tướng được đưa lên trang nhất các bài báo. Giám đốc Công ty Truyền tải điện quyết định cất nhắc người Trưởng trạm cũ lên chức Phó giám đốc kỹ thuật và về làm việc tại văn phòng của công ty. Người thay thế chức trưởng trạm mới được chỉ định không ai khác là Phan Tài.
Anh hoan hỉ vô cùng và anh đem tin vui trước tiên là Mỹ Nhơn biết: chức Trưởng mới nói. Hai người nhảy cẫng lên như đứa trẻ, may mà ở xung quanh khu cư xá vắng vẻ, rồi Mỹ Nhơn thỏ thẻ bên tai anh là nàng sẽ đãi anh một món…
- Món gì vậy? Anh hỏi - làm ra vẻ bí ẩn quá vậy…
- Rồi anh sẽ biết thôi!
- A!….Rau câu - Phan Tài không cần muỗng, lấy một miếng đưa vào miệng. Anh nhai nhốp nhép chưa được bao lâu thì có chuông điện thoại di động reo (từ lúc làm trưởng trạm, chiếc di động reo suốt). Bên trạm có sự cố, cấp trên tìm anh để hỏi thông tin.
- Dạ! Để em hỏi lại bên phòng điều hành…sự cố mà chẳng đứa nào báo cho em biết. Một lát em gọi lại anh sau… - Phan Tài quay sang Mỹ Nhơn, anh phải qua bên trạm, mắng cho mấy đứa này một mạch. Có sự cố mà chẳng ai báo cho mình biết…Sếp hỏi anh chẳng biết trả lời ra sao!
- Anh mới lên chức Trưởng trạm chắc họ chưa quen đó thôi!
- Chưa sao được! Để anh trị cho tụi nó cái tội chưa quen…
- Mấy người kia nói anh xin Nguyên Thủ tướng chức trưởng trạm ở phòng vệ sinh, nên họ không nể.
- Ai nói - Phan Tài tức anh ách.
- Nói vậy sao được…Nguyên Thủ tướng nghe được là chết cả lũ.
Phan Tài hầm hầm bỏ về trạm điện. Mỹ Nhơn nói với theo:
- Em ở đây ! Chiều vào làm luôn nhe…
Phan Tài chẳng buồn trả lời, tuy vậy tính anh không nóng nảy bao nhiêu.Tâm trạng khấn khít khi được chức trưởng trạm vẫn còn lấn át trong tim, nên anh không khó với ai.

Hai máy biến thế 500 kí-lô-vôn ở trạm Phú Tân có ký hiệu không giống các trạm khác. Nó có hai tên là 500 AT1 và 500 AT2. Ở Trạm Phú Tân 1T, 2T là tên cũ của hai máy biến thế 220 kí lô vôn. Chữ T xuất phát từ chữ tiếng Anh: Transformer, nghĩa là máy biến thế, 1T nghĩa là máy biến thế thứ nhất; 2T nghĩa là máy biến thế thứ 2. (vì hai máy 500 kí-lô-vôn phần kỹ thuật tương đối khó và vì lý do bí an ninh Quốc phòng. Nên phần lớn tác phẩm chỉ chọn lọc những sự cố ở cấp điện áp 220 kí-lô-vôn trở xuống - Tác giả).

Từ khi chức trưởng trạm Phú Tân được giao phó cho Phan Tài. Phan Quang Thông không phục lắm (thực sự thì anh ta giỏi hơn Phan Tài nhiều), có nhiều nỗ lực cập nhật trong kiến thức. Có nhiều lĩnh vực, anh ta nắm rất rõ. Còn Phan Tài thì hầu như chỉ có chức chứ không ai thán phục, nhưng cũng bực bội Phan Quang Thông hay về công ty đôi co với các sếp. Cái cách mà Phan Quang Thông thường dùng là ném đá dấu tay và phân bua rằng mình tài giỏi, qua mặt được các sếp. Anh ta có phần khéo léo hơn, biết hướng về kỹ thuật làm mọi người thấy mình có kiến thức chặt chẽ, rồi so sánh với Phan Tài. Những lần họp ở Công ty Truyền tải Điện, anh ta tranh thủ từng giờ ở căng tin để thuyết trình, không quên dạy đời mọi người:
- Mình phải khôn…nhưng phải ma-cô một chút, nếu không cứ bị quy trách nhiệm hoài! Anh ta bảo Trưởng trạm Phú Tân thiếu cái đó. Anh ta làm cho mọi người thấy rằng anh ta đủ năng lực ở trạm Phú Tân hơn. Anh ta cứ hay so sánh như thế, rồi trách Trưởng trạm Phú Tân thua sút mình nhiều điều. Người tài nhưng thiếu đức xem ra khá nhiều, đều tin lời anh ta. Mọi người đang quây quần bên anh ta cười ồ lên tán thưởng, theo cách tả của mình thì qua mặt được những người cấp trên là những chuyện bình thường.
Nhưng hôm nay, hắn đang nói tới đó thì ở ngoài sân ngắt điện dây chống sét rớt lên một đường dây nổ ầm, chuông còi trong phòng điều hành reo inh ỏi. Mặt mày mọi người tái mét, mới cười ồ đó nhưng méo xệch đó. Một người chạy ra sân phát hiện nơi sự cố còn bốc khói, dây chống sét đứt nằm vắt trên máy biến thế 1T và lộ máy cắt 271. Trong phòng, tất cả máy biến thế đều bật và nghe trên máy bộ đàm sự cố lan rộng cả miền.
Phan Quang Thông lấy làm lạ, từ ngày hắn hiểu biết nhiều thì sự cố cũng nhiều, hắn cũng lấy làm lạ là dây chống sét phía trên đường dây 271 có lần hắn đã thấy nó bị tưa. Hắn cũng có nói cho trưởng trạm biết nhưng vì lý do bận quá Phan Tài quên bẵng không báo cáo lên trên. Hắn biết ngày nào đó sẽ đứt, người bị quy trách nhiệm không phải là hắn. Nhưng hắn đâu có nghĩ là ngay ca mình. Máy cắt 271 đi sang trạm 220kí-lô-vôn (trạm dưới) lại bật sau máy cắt tại các trạm khác, làm ảnh hưởng lưới điện 500 kí-lô-vôn và mất điện toàn diện. Chắc chắn sự cố lớn như thế này, Tổng công ty Điện Lực sẽ cho người đến điều tra nguyên nhân dẫn đến rã lưới điện. Hắn nghĩ đến kế chạy tội, “đá trái banh” cho người khác…đây mới chính là cái tài của hắn.
Khoảng hai mươi phút sau điện được tái lập cho máy biến thế 2T của trạm. Còn 1T và đường dây 271 được cô lập chờ toán sửa chữa đến xử lý. Sau vài giờ kiểm tra máy biến thế thấy không có gì hệ trọng, nên nó được đưa ngay vào vận hành nhưng phải dùng máy cắt 200B thay thế cho máy cắt 231, vì máy cắt này cần đo đạc lại.
Khi các toán công tác đến, họ tìm dữ liệu trên các rờ-le. Vì lý do gì đó mà máy cắt 271 bật, rờ-le 21 làm việc đúng nhưng chỉ có 2 pha, còn pha còn lại là do rờ-le không toàn pha (mà đến 4 giây sau mới bật, nên sự cố mới lan rộng). Sau đó, toán công tác phát hiện dây truyền tín hiệu của pha đó bị đứt và chỉnh rờ-le 47 (không toàn pha) dưới 1 giây (khoảng 0,4 giây). Kiểm tra lại máy cắt 231 (máy cắt của máy biến thế 1T) đạt các trị số vận hành, nên không dùng máy cắt 200B (dự phòng) thay thế nữa. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Khi toán công tác trở về, Phan Quang Thông có ra ngoài sân ngắt một lần nữa. Ngoài mặt thì như kiểm tra các mối nối, rồi hắn nhích cho cầu dao 231-9 nhích ra thêm vài vòng.
Ngày hôm sau là ca kíp của Trung Dân, nhưng anh này có người mẹ già hay đau yếu nên điện thoại choPhan Tài thay thế đột xuất. Phan Quang Thông nghe thoáng điện thoại và hắn muốn hại Phan Tài. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Theo lịch ngày hôm nay có công tác kiểm tra định kỳ máy cắt 276. Khi toán công tác làm thủ tục đăng ký và Phan Tài xin lệnh trên xong thì tiến hành dùng máy cắt 200B để thay thế máy cắt 276. Khi vừa mở máy cắt 276, liền sau đó bật máy biến thế 1T, dẫn tới máy biến thế 2T gánh tải không nổi bật theo…lại một lần nửa cả thành phố mất điện đột xuất.
Từ ngày lên chức Trưởng trạm Phú Tân, Phan Tài thỉnh thoảng đi ca trực. Nay đột ngột vào thế này cũng là sai Luật vận hành. Giờ còn phải lãnh án thêm sự cố mất điện, cộng với dây chống sét bị đứt hôm qua, chiếc ghế Trưởng trạm của anh chắc rằng bị lung lay. Anh ta hối hả xem rờ-le lại là rờ-le 87T (rờ-le bảo vệ chính các máy biến thế, khi rờ-le này hoạt động nghĩa là phải kiểm tra lại hai máy biến thế, rõ nguyên nhân mới dám cho tái lập điện lại, vì máy biến thế giá cả trăm ngàn đô-la).
Trong phòng máy bộ đàm ầm ĩ do các trạm gọi “Điều độ điện miền” . Điều độ điện miền là một Công ty độc lập không có liên quan tới Công ty Truyền tải Điện hoặc bên Công ty Điện lực. Điều phối lưới điện nên mọi người quen gọi là vắng tắt là “Điều độ”. Tất cả mọi trạm điện đều phải tuân thủ mệnh lệnh của cơ quan này, từ các thao tác cho tới điều chỉnh điện thế. Vì vậy, khi mất điện. Tất cả các trạm đều đổ dồn về báo cáo, nên máy bộ đàm có bước sóng dành riêng cho ngành Điện thu nhận toàn bộ các trạm liên quan mất điện. Loại sự cố đường dây nào? Trước lúc bật máy cắt đường dây đó vận hành bao nhiêu am-pe? Rờ-le nào tác động. Nhưng lúc này, Điều độ chỉ quan tâm đến trạm chính. Trên máy bộ đàm của trạm rè rè, vì mất điện chỉ còn dùng điện tự dùng từ các bình Accu:
- Điều độ gọi trạm Phú Tân!
- Phú Tân nghe!
- Phú Tân nhanh chóng cho kiểm tra 2 máy biến thế 1T, 2T!
- Phú Tân nhận rõ. Phú Tân sẽ cho kiểm tra hai máy biến thế 1T, 2T.
Lúc này, Phan Tài mong Phan Quang Thông tiếp ứng. Dù sao thì hắn cũng giỏi giang hơn mình, nghĩ thế nên nhanh chóng điện thoại cho hắn. Như đoán trước được sự việc xảy ra, Phan Quang Thông ngồi ở một quán cà phê chờ trước cổng trạm. Chỉ tích tắc là có mặt tại phòng điều hành. Vừa gặp mặt là Phan Tài năn nỉ:
- Anh tiếp tôi với! Ra sân bảo những người kia xem dùm máy biến thế có bất thường không? Rồi anh xem dùm luôn các máy cắt mở hết chưa, ở đây tôi bắt đầu mở máy cắt bằng tay.
Phan Tài vội quá quên xin lệnh Điều độ, mở hết các máy cắt ra. Để cho lúc tái lập điện, được tái lập từng phát tuyến, giữ cho máy biến thế không bị xốc.
Phan Quang Thông cùng với mấy em sinh viên thực tập chạy ra sân, vừa xem chỉ thị máy cắt mở, vừa rà soát lại những diễn biến trước khi sự cố xảy ra. Giả vờ một lúc rồi đi thẳng về chỗ cầu dao 231-9. Rồi hắn trở vào phòng nói với Phan Tài với vẻ đầy tự tin:
- Mình biết lý do vì sao nó bật rồi! Hôm qua khi dùng máy cắt 200B thay thế cho máy cắt 231. Chiều công tác xong: Nếu như cầu dao 231-9 mở ra không hết hành trình, các tiếp điểm của nó sẽ không mở hết hành trình sẽ kéo theo rờ-le chuyển mạch dòng sẽ không mở được. Như vậy xuất hiện dòng so lệch làm cho rờ-le 87T1 tác động, tự khắc nó sẽ đi cắt tất cả các máy cắt 231 và máy cắt 131. Hôm qua thao tác sai nhưng bình thường thì không có gì. Mãi tới hôm nay, khi đóng máy cắt 200B song song với máy cắt 276 và khi mở máy cắt 276 ra, thì dòng so lệch sẽ xuất hiện trong rờ-le bật máy biến thế 1T trước, dẫn tới quá tải 2T bật luôn. Chứ máy biến thế không hề hấn gì đâu. Chắc chắn đó là lý do chính. Vì vậy anh không cần xem xét máy biến thế làm gì (mặc dù rờ-le 87T -Rờ le chính hoạt động), chỉ cần anh mở thêm cầu dao 231-9 thêm cho nó hết hành trình, rồi xin đóng điện lại là được.
Phan Tài gật đầu, làm theo ý kiến của Phan Quang Thông. Hai người đều ra sân ngắt và xem xét lại cầu dao 231-9. Đúng là nó chưa mở hết hành trình. Họ quay thêm một vòng nữa. Vậy là chỉ một điều đơn giản trong thao tác bình thường của điều hành viên, dẫn đến mất điện cả thành phố.
Mấy học sinh thực tập há mồm há miệng, không hiểu gì hết. Bọn chúng hỏi:
- Ủa số 9 là gì?
Phan Quang Thông gần như nhỏ nhẹ, ý đồ hại người đã thực hiện xong rồi, nên quay sang các em thực tập: Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Ngoài 2 thanh cái 1 và 2 đang vận hành tại trạm, người ta còn dự phòng một thanh cái nữa. Người ta đặt cho tên số 9, để khi cần thay thế thanh cái nào đó. Và khi đó, tín hiệu bảo vệ lấy từ biến dòng nằm dưới tiếp điểm của cầu dao đó được truyền dẫn vào phòng để sẵn sàng thay thế, nếu như nó không hết hành trình, thì nó vẫn còn ngậm vào tiếp điểm cũ đã thay thế trước đó.
Mấy sinh viên thực tập hiểu được phần nào công việc, nhưng vì Phó giám đốc kỷ thuật vừa xuống trạm Phú Tân. Các em phải dạt ra ngoài cho phòng điều hành được trống trải.
Chỉ hai ngày liên tiếp để xảy ra hai sự cố lớn, trong ngành Điện bắt buộc phải quy trách nhiệm rõ ràng. Một trong hai người phải liên quan tới là Trưởng trạm và Phó giám đốc kỷ thuật của công ty Truyền tải điện. Mặc dù ca Phan Quang Thông đã để xảy ra một sự cố, nhưng hắn cho là người điều hành viên chỉ kiểm tra các mối nối là chính. Còn dây chống sét nằm ngoài góc trạm là của đội đường dây. Phó giám đốc kỷ thuật trước đây cũng là Trưởng trạm Phú Tân mới vừa được cất nhắc, cũng không muốn “bắt ép anh em mình”. Cho nên ông chỉ muốn xử nhẹ vụ này, dù sao khuynh hướng bao che còn đầy rẫy trong các cơ quan nhà nước.
- Thế rồi mình phải làm sao để cho điều hành viên nhận diện được các cầu dao mở hoặc đóng hết hành trình?
Phó giám đốc hỏi, gần như hướng về kỷ thuật điều hành hơn là xử lý nhau. Trong khi Phan Tài ấp úng, thì Phan Quang Thông nhanh nhảu:
- Hồi trước anh còn làm Trưởng trạm này em có nói qua việc ấy rồi!
- Bao giờ? Có không…
Phan Quang Thông nói có hay không thì cũng không cần xác nhận. Hắn đầy được trách nhiệm về phía Phó giám đốc lúc đương chức Trưởng trạm, còn chứng tỏ được sự thông minh của mình:
- Thế này, em có đề nghị làm mấy cái đèn gắn dưới chân các tiếp điểm đó. Khi tiếp xúc của các tiếp điểm ấy không hết hành trình thì đèn sẽ không sáng, đơn giản thế thôi.
Phó giám đốc gật gù, đồng tình:
- Anh em ở trạm cho làm ngay việc đó, xong rồi báo cáo cho tôi biết.
Phan Quang Thông đã “ghi điểm” cho mình. Hắn vừa tránh được trách nhiệm, vừa lập công cán.
Sau đó, văn bản công ty gởi đi các trạm, chỉ kiểm điểm “khiển trách” trưởng trạm Phú Tân, nếu như tái phạm lập lại sẽ bị kỹ luật.

Những ngày sau đó, Phan Tài có phần bỡn cợt với quyết định ấy. Anh nói làm gì còn có chuyện lập lại, ý như anh có được sự che chở từ Phó giám đốc kỹ thuật. Làm việc gì thì cũng phải có ô dù, ở đâu cũng vậy.

Phan Tài liếc nhìn chẳng thấy Mỹ Nhơn đâu. Anh gãi đầu, gãi tai không biết phải nói gì nữa. Ở đây, có người nói anh thường hay sang nhà Mỹ Nhơn và anh không muốn vậy nữa. Anh lấm lét nhìn mấy anh em như đã biết "tẩy" những ngày gần đây, mặc dù vậy nhưng rồi cũng mở miệng:
- Mình ra ngoài chút nha! Có chi thì gọi điện thoại di động cho mình…
- Anh làm Trưởng trạm muốn đi đâu thì đi…
Mấy nhân viên phòng hành chánh có vẻ nói móc họng.
- Nói vậy sao được…Đi làm phải nề nếp chứ! “Trên bất minh thì dưới tất loạn”, nên làm việc phải ra làm việc, cấp trên phải làm gương cho cấp dưới là vậy. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Thôi đi anh ơi! Ai nói gì đâu…từ hôm qua tới hôm nay, cứ nghe anh nói câu đó hoài.
Y như mọi người biết cái tẩy của mình, thì thôi chẳng việc gì sang nhà Mỹ Nhơn chơi vậy. Phan Tài chẳng đôi co nữa, anh sải chân bước y như người khẳng khái có việc cần kíp, phải làm gấp (nhưng mọi người ai mà chẳng biết anh đi đâu).
Về việc của Mỹ Nhơn. Khi chồng mất, tình cảm tưởng chừng như không còn tồn tại trong lòng nàng nữa. Ai cũng bảo nàng nên ở vậy để nuôi đứa con khôn lớn, ai cũng cho là khi có một ai đó đến với nàng thì chưa chắc sẽ yêu thương nàng như người chồng đầu và đứa bé sẽ thêm khổ mà thôi. Nàng đồng ý và nàng tin rằng họ nói đúng và luôn đúng. Người đàn bà là những người thích sự dịu dàng, ngọt ngào, những điều căn bản của tình cảm. Giờ thì phải chôn chặt vào lòng như không phải là con người, vì nàng có biết thứ tình cảm ngọt ngào nào nữa đâu.
Song tình yêu không thấy bằng mắt nhưng nó hiện hữu suốt cả đời mình và bản năng của con người đâu phải là lỗi của con người, mà do ở tự nhiên dung nạp sẵn trong gien.
Tình cảm của nàng bỗng trỗi dậy khi có người quan tâm đến, không thể nào dằn lòng lại được. Lúc đầu, anh vài lần đến phụ giúp khuân vác những vật nặng, trong khi những người khác đứng nhìn, lúc đầu anh ấy chỉ chở nàng đi mua đồ do anh ấy biết chỗ bán tốt và rẻ, lúc đầu là thế với bao điều xì xào bàn tán. Nhưng anh vẫn không ngại và còn bảo rằng, một người phụ nữ yếu ớt nhưng phải đối phó với bao điều phức tạp của cuộc sống, làm anh thán phục. Nàng là người đầy ý chí nghị lực, nhưng anh ấy có biết đâu, ngầm trong lòng là một sự yếu ớt, sự thầm kín chất chứa trong đôi mắt như trở lại tuổi thơ ngây của học trò, nàng chẳng còn là người mà anh ấy thán phục. Nụ cười như méo xệch, lời lẽ hoa mỹ không cân đối và trái tim y như băm ra nát vụn. Trạng thái kỳ lạ đó nàng biết quá rành. Nhưng nếu như anh đừng nói anh động lòng trắc ẩn, nếu như anh đừng nói rằng mình phải có trách nhiệm gì đó với em, rằng anh không thể làm ngơ được, thà là anh đừng thấy trước mặt anh cuộc đời của em. Thì có lẽ nàng đã quên đi cái ấm ấp của con người, đó là tình yêu thương… Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Nàng luôn tự chất vấn mình, rằng không thể ôm ấp mối tình này được, rằng mình đã già đã có con. Nhưng khi thấy nụ cười của anh ấy, lời lẽ sao mà thấu hiểu nỗi lòng của nàng đến như thế và cách quan tâm cao thượng của anh ấy làm nàng không thể dửng dưng như kẻ vô hồn. Nàng là người và lại là người đàn bà chứ nào phải sắt đá, nàng nghĩ ai yêu thương ai đó là tình của mỗi con người. Anh ấy không ai khác là Phan Tài.
Phan Tài đi sang nhà Mỹ Nhơn, thấy nàng nằm ngủ quên. Cửa chỉ khép hờ, tóc xõa trên gối một nùi. Anh liếc dần xuống dưới chân, ống quần bị kéo lên một nữa. Phan Tài liếc ra ngoài sân chẳng thấy một bóng người, anh hít một hơi lấy can đảm, rồi nghiêng người xuống nằm cạnh bên.
Mỹ Nhơn giật mình ngồi dậy, đang mơ màng phun nước bọt “phèo” vào mặt Phan Tài. Nàng ngồi dậy định thần, hỏi:
- Ai vậy?…hư, ai vậy…ủa? anh hả?
Nước bọt bay vào mặt Phan Tài, anh lòm còm ngồi dậy chẳng dám quẹt. Cả hai đang tìm cái khăn, Mỹ Nhơn chậm hết cho anh rồi xin lỗi:
- Em định nằm một lát nhưng không biết sao ngủ say quá! Cứ ngỡ là tay bợm trợn nào…em xin lỗi…xin lỗi…
- Làm gì dữ vậy! - Phan Tài tức quá nhưng không biết nói sao, dù sao cũng lỗi ở anh, rồi anh chữa thẹn: Anh định sang nói với em, anh sẽ đề bạt em làm kế toán cho trạm .
- Anh à..? em có biết vi tính đâu mà làm kế toán
- Vừa nói Mỹ Nhơn vừa gói cái khăn liệng đi.
- Anh sẽ chỉ cho…thực ra vi tính thì cũng dễ. Cứ thế nha.
- Dạ…Vậy tập luôn hôm nay đi! Nhưng mà máy ở nhà không có, mà em muốn mua để con em nó học luôn.
- Có tiền không mà đòi mua!
- Không có…em định hỏi anh?
- Anh chỉ dư có mấy triệu thôi.
- Hay là mình mua trả góp.
- Trả góp? Lo đủ thứ trong nhà còn góp nổi không…thì thôi, từ từ để xem sao.
Nếu làm trưởng trạm mà không mạnh tay thì e cấp dưới không ngán, Phan Tài muốn hoán đổi công việc của một số người. Trước mắt là anh muốn sắp sếp cho Mỹ Nhơn làm công việc tài chính kế toán như anh đã hứa với nàng. Còn Lâm Hoàng Hà trở lại làm công việc điều hành, chứ không cho làm tài chính nữa, như vậy anh mới có thêm "đồng minh".
Lâm Hoàng Hà là một người cao ráo, trắng nõn. Anh ta rất lịch sự, đi làm quần áo giày mang luôn chỉnh tề. Chính vì điều đó mà các trưởng trạm trước đây muốn giữ anh ta bên cạnh, trông coi tài chính cho trạm. Đặc biệt khi đi giải trình tiền công trình, gương mặt ngây thơ cũng có lợi trong việc này. Nhưng Lâm Hoàng Hà là người của Phan Quang Thông, cả hai thường ngó tới tiền quỹ trạm xén một ít, vì trước đây cả hai qua rất nhiều đời trưởng trạm. Hai kẻ cơ hội này rất tinh khôn.
Hai kẻ này trước đây thường hay xén những công trình sửa chữa thường xuyên, bắt tay với các toán công tác xây dựng điện cho dùng sắt cũ để làm móng mới, xui trưởng trạm cũ cứ đề xuất các công trình sửa chữa còn tồn tại và cứ việc dùng vật tư cũ thi công, rồi chạy hoá đơn đỏ quyết toán. Điều lạ lùng, mọi người thấy trưởng trạm trước không nói gì thì họ cũng im luôn. Vả lại biết mà không được tường tận, nói ra thì phải có bằng chứng rõ ràng lắm. Việc ăn tiền nhà nước là việc thường tình ngoài xã hội, ngay cả Phan Tài cũng không tường tận và cũng ưỡm ờ như để chờ tới dịp của mình vậy. Thỉnh thoảng anh cũng bị mắc mưu hai kẻ cơ hội kia.
Lâm Hoàng Hà thấy Phan Tài giữ chức Trưởng trạm mà ngán ngại Phan Quang Thông nên tỏ mặt lừng, ăn không chừa thứ gì (mọi người hay nói đùa: giấy vệ sinh cũng không tha nữa). Thành ra Phan Tài muốn làm cho Lâm Hoàng Hà ngán mình, một công đôi ba việc.
Phan Tài bắt buộc tháng này phải giao công việc tài chính cho Mỹ Nhơn. Còn Mỹ Nhơn rất ngại đụng chạm, có cảm giác người nào nói chuyện với nàng nhiều là nàng có tình cảm với người đó. Tình cảm nàng rất sẵn sàng và nàng rất sợ làm một người nào đó giận, nhưng tình cảm không thể nào làm như thế được. Thân gái đứng trước một đám đông con trai, những người không được nàng đặt tình cảm vào thì lời ra tiếng vào: rằng nàng chẳng được đẹp, nàng có con mà chẳng nết na. Họ cũng tàn nhẫn nói nàng là hay chảnh chọe, thực sự nàng nghĩ chuyện ấy có muốn cũng đâu dễ dãi được, phải có sự ràng buộc chắc chắn nào đó. Đàn ông có những người không được phá cho hôi, khổ nỗi phá cho hôi rồi sau đó bị vướng vào mớ bòng bong tình cảm có vẻ hổ thẹn nhưng không chịu buông. Nàng lâu ngày quen rồi và nghĩ như vậy, một chút chai lì và có khi nàng còn ăn miếng trả miếng cho đáng đời đàn ông và chẳng dại gì nàng giữ cho dung hạnh - nàng nghĩ : “Tụi nó phá quá , giữ sao nổi”. Đôi khi nàng muốn sa vào lòng ai đó rồi tính sau, nhưng cảm giác “tình cho không, biếu không” vẻ như không ổn lắm. Tuy đã có một đời chồng, nhưng cũng phải cho nàng lựa chọn chứ. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Trong đám con trai, Lâm Hoàng Hà cao ráo lịch sự và có vẻ hiền lành, ai mà không chọn. Người nàng để ý chính là Lâm Hoàng Hà. Tình cảm nàng thiên về Lâm Hoàng Hà nhiều hơn ai hết, nhưng không phải nàng chấm dứt tình cảm với Phan Tài nên Lâm Hoàng Hà rất bực. Nhưng anh chưa là gì với nàng nên không dám nói ra, anh muốn nàng chấm dứt những linh tinh với người khác thì anh sẽ nói yêu nàng. Anh ta làm bộ ọ ẹ:
- Chán nhất là tên Thông, hắn nói có chút đỉnh chức vụ là trổ mòi dê rồi. Mỗi lần nói chuyện với Mỹ Nhơn là hắn ép em vào trong kẹt, không cho thoát, sao em không trách mắng hắn.
- Ừ! Em bực mình chuyện đó lắm nghen nhưng không lẽ đuổi hắn đi. Hắn làm bộ xem các văn bản của công ty gởi xuống rồi ép người vào em.
Lâm Hoàng Hà nổi máu gà trống lên, không biết phải vì ghen tuông không. Chiếc xe tải phía trước thắng gấp, Lâm Hoàng Hà không cảnh giác lao vào đích xe và cả hai cùng nhào xuống đường. May mắn là lúc nói chuyện anh đã giảm ga bớt nhưng thay vì đở Mỹ Nhơn dậy và ân cần xem xét nàng có bị gì không. Lâm Hoàng Hà lại đi tìm hai cái răng rớt gần đó gắn ngay vào. Miệng dính đầy cát cười toe toét:
- Tưởng mất rồi chớ!
Nàng tặc lưỡi cười: "Thì ra con người không ai hoàn hảo hết”.
Nhưng cơn ghen của Lâm Hoàng Hà vừa rồi làm cho nàng thích. Khi vào uống nước, nàng nói với Lâm Hoàng Hà:
- Em muốn mua máy vi tính quá nhưng không có tiền. Anh có cách nào giúp em không?
- Muốn mua máy vi tính phải không? dễ thôi. - Lâm Hoàng Hà nói chắc như bắp - dễ thôi là thế này…mình trích lương của mấy anh em trong trạm.
- Không được đâu, các anh không chịu đâu.
- Mình mượn mà…
- Chuyện này thấy vậy khó lắm.
- Mình làm bảng lương khác trích của mỗi người một ít!
- Trời!Chưa chi đã có mưu mẹo rồi. Khi em chuyển qua làm kế toán. Các anh biết được thưa tới cùng! Em lãnh trách nhiệm hết sao…
- Thì lúc đó mình nói mình mượn…Còn trách nhiệm hả, Trưởng trạm gánh hết.
- Anh ghê thật! Chắc trước đây anh từng làm thế …
Dạy Mỹ Nhơn ăn cắp tiền, Lâm Hoàng Hà dạy cho nàng làm lại bảng lương giống như công ty phát.

Việc phát lương được giao cho Mỹ Nhơn, cùng đi với Lâm Hoàng Hà lãnh tiền trên công ty. Ghé nhà nàng để lập hệ thống sổ sách lương khác, anh em cứ thấy mình bị trừ điểm lương hoài, hỏi Phan Tài cũng không biết: Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)

- Mầy hỏi tao, tao biết hỏi ai!
- Anh nói vậy sao được…anh là Trưởng trạm mà lại.
Rồi cũng không ai thắc mắc gì nữa, công việc bớt xén lương trơn tru như vậy được nữa năm. Một hôm tình cờ những người bảo vệ tại trạm gọi điện cho những người bảo vệ công ty việc thi nâng bậc rồi họ hỏi đã có lương chưa? (hôm đó đúng vào ngày cuối tháng):
- Trưởng trạm của anh với chị Mỹ Nhơn lãnh từ sáng kia mà…ở dưới chưa phát à?
- Ừ! chắc tại Trưởng trạm mình đi công chuyện đâu rồi. Ngày hôm nay cũng có thôi, có trước hết trước…
- Hì..Hì..Hì, mình cũng hết rồi! Lương tháng này bảo vệ được chấm lên đó. Muốn mình fax về bảng chấm lương không.
- Ừ! Có thì fax đi, cám ơn trước.
Thế rồi sự việc nhanh chóng bị đổ bể ngay sau đó, những người điều hành và bảo vệ coi trước được bảng lương của mình là bao nhiêu. Trong khi đó, Lâm Hoàng Hà lại hì hục tráo đổi con số lương của mọi người, xong xuôi đưa cho Mỹ Nhơn về trạm phát cho anh em. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Ủa? Sao lúc nảy mình cộng lại được một triệu hai, sao bây giờ cộng lại có chín trăm tư thôi…
- Ủa? Mình cũng vậy…
- Ủa?
Hết người này cầm tiền là thắc mắc, người khác thắc mắc. Cuối cùng sự việc lộ tẩy, xem ra lưới trời lồng lộng, khéo đến mấy cũng đến ngày phải đền tội. Phan Tài chẳng hay chẳng biết, hí hững đi từ ngoài trạm vào, nghe mọi người nói đang thu thập chữ ký thưa mình. Họ nghĩ chính là do anh ăn chặn.
Phan Quang Thông muốn ép Phan Tài từ chức bấy lâu nay, nên cố vu oan Phan Tài liên kết với Mỹ Nhơn ăn chặn tiền lương của anh em. Những người theo phe hắn chỉ biết mập mờ và vuốt đuôi, họ đều tin rằng hắn vượt trội trưởng trạm Phú Tân và cũng tin rằng cấp trên sẽ thay đổi vị trí Trưởng trạm. Người thay thế không ai khác cũng chính là hắn.
Khổ nỗi Phan Tài xem đó như việc cạnh tranh lành mạnh, anh thừa nhận mình đã tụt hậu hơn Phan Quang Thông nhiều. Tâm trạng anh đầy âu lo, anh cũng từng nghĩ đến việc nghĩ việc. Anh chán nản mỗi lần đi họp, cấp trên đều trách cứ anh còn Phan Quang Thông đều được ngợi khen. Phan Quang Thông càng lúc càng muốn làm khó với Trưởng trạm, hắn đột ngột đòi đi hành chánh chứ không chịu đi ca nữa. Hiện tại, vị trí trưởng ca đang thiếu mọi người buộc phải đôn ngày nghĩ, để làm thay ngày của hắn. Mọi người kháo nhau:
- Đằng nào lên chức trưởng Trạm cũng phải đi hành chánh…
Tình hình chia làm hai phe, một theo Phan Quang Thông ý như nói hắn sẽ là Trưởng trạm trong nay mai .
Trạm Phú Tân là trạm kiểu mẫu mấy năm nay, được vinh dự nhiều lần đón tiếp Nguyên Thủ tướng Chính phủ tới thăm, được cả nước biết đến…thế mà lại để xảy ra điều tệ hại ấy. Sự việc bớt xén lương được thưa gởi thẳng đến Giám đốc, như một cú tát vào mặt Công ty Truyền tải Điện.
Giám đốc quyết định đình chỉ chức Trưởng trạm của Phan Tài, tạm thời chờ kết luận của ban điều tra mới có hình thức kỷ luật thích ứng, có khả năng đưa sự việc giao cho Công an điều tra xử lý.
Mất chức Trưởng trạm, giờ có khả năng phải mất việc làm và phải ngồi tù, Phan Tài hết sức buồn bã, tự đặt câu hỏi rằng tại sao mình hay bị mắc mu71uchuye65n của Mỹ Nhơn làm nhỉ? Sáng vào căng tin của công ty, bàn ăn của anh rộng thênh thang, chẳng ai dám ngồi chung bàn với anh, gặp người quen mời ngồi họ đều kiếm cớ đi nơi khác. Anh cười không ra cười, miệng méo xệch trông rất đáng thương. Nhưng nụ cười đó chẳng có tác dụng nữa, còn bị người ta cười lại: “Ăn chi có mấy đồng lương ít ỏi của anh em công nhân, giờ công ty cho anh ngồi chơi xơi nước”. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Anh năn nỉ giám đốc, rằng sẽ trả lương lại cho anh em. Anh xin ở lại công ty làm việc gì cũng được, chứ đừng bị đuổi việc. Giám đốc lắc đầu không tiếp anh, nhưng có một tình tiết mà ông biết, số tiền bị lấ yđi của anh em công nhân không vào túi anh. Nhưng anh không hề đổ thừa cho Mỹ Nhơn, mà chịu hoàn toàn trách nhiệm chuyện mình làm. Ngấm ngầm làm ông cũng có xúc động trước động thái này, nên ông khó xử và cũng không thèm hỏi, tự nhủ: chuyện đại sự, lại để cho tình cảm lấn lướt: sẵn sàng hy sinh chức Trưởng trạm để che chắn hoàn toàn cho một người con gái. Tình lý khó xử, chưa có một người nào để Giám đốc nghĩ ngợi nhiều như Phan Tài.

Chính Phủ quản lý các công ty nhà nước, người ta hay thử qua nhiều mô hình. Ngành Điện cũng bị cho là quản lý yếu kém và đòi hỏi có sự cải tổ ít nhiều cơ cấu tổ chức kiểu gì đó để thích ứng với tình hình.

Tổng Công ty Điện lực đã trao hẳn quyền hành cho các công ty Truyền tải tự phân cấp trao quyền quyết định cho các cơ sở. Công ty Truyền tải cũng đã có sự phân cấp và chia nhỏ ra bốn vùng Truyền tải để có sự quản lý chặt chẽ hơn. Mạng lưới điện được chia đều, các trạm biến điện cũng thế.
Trong lúc chia tách ra như vậy. Trạm Phú Tân như đứa "con ghẻ", hết đội này từ chối nhận đến đội kia từ chối. Cuối cùng công ty Truyền tải ép buộc Truyền tải điện vùng 2 phải nhận về quản lý. Tất cả phải nhanh chóng quản lý theo lối "tư duy mới" đó, tình hình ngoài xả hội cũng như nền kinh tế thị trường đòi hỏi, các doanh nghiệp nhà nước phải chuyển mình.
Mặc dù vậy, lối tư duy cũ cũng vẫn còn sót lại đó. Ngay cả cấp cao nhất của công ty cũng vướng víu lại những chuyện còn tồn tại.
Trạm Phú Tân được thay thế Trưởng trạm mới là Phan Quang Thông. Công việc kế toán của Mỹ Nhơn đang làm cũng có người bàn ra tán vào, nên công ty quyết định đưa thêm nhân viên kế toán có bằng cấp về trạm Phú Tân. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Trong ngành Điện mọi người được ân huệ, là được dẫn dắt người thân vào làm: Gọi là hình thức bảo lãnh. Phần lớn những người được vào làm đều có “gốc gác” trong công ty, việc này dẫn đến nhiều hệ lụy nực cười, có khi lỡ đụng chạm phải một người là đụng chạm cả người thân thuộc khác.
Ông Trưởng phòng Kỹ Thuật Trần Chí Lý có cô con gái tên là Lệ Hoa, được ông bảo lãnh vào làm. Ông gởi em mình làm quen công việc ở trạm Phú Tân, chứ không giữ ở Văn phòng Công ty. Lệ Hoa, nghe đâu có đến hai bằng Đại học: Một bằng Đại học kinh tế, một bằng Đại học ngoại ngữ. Vừa học giỏi, lại vừa có gốc lớn. Nên không tránh được kêu ngạo, luôn nhìn Mỹ Nhơn có nửa con mắt…
Theo nguyên tắc, Lệ Hoa còn đang hưởng lương thực tập. Ngoài việc có mặt đều đặn, cô có quyền chỉ ngồi "coi" những công việc được những người tiền nhiệm làm. Cho nên mới có chuyện, Mỹ Nhơn nhờ cô nàng đánh chữ để gởi báo cáo cho Đội trưởng, mà Mỹ Nhơn cũng đã có ý thăm dò: “Nếu như không thích đánh chữ thì cũng có thể ngồi chơi, vì công việc sắp tới của em chắc thường phải đánh máy chữ”. Chỉ bao nhiêu đó thôi mà cô làm chuyện rắc rối như thế này. Khi ông Lý hỏi cô đi làm thấy thế nào, thì cô bảo chưa chi đã bị “đì”. Tình ruột thịt có thể vì thế mà xót xa, thay vì hỏi rõ ràng hơn thì ông bố lại muốn làm cho ra lẽ (vì mình có ảnh hưởng với Giám Đốc mà!).
Ngày hôm sau, ngay tại căn tin của Công ty. Ông trình bày với Giám Đốc rằng: “Ông Trưởng đội Truyền tải Điện Vùng 2 không quản lý nhân viên đội mình cho kỹ lưỡng, để họ tự tung tự tác, điều binh khiển tướng lung tung. Đứa con của ông còn trong thời gian thực tập, đã bị sai làm đủ thứ việc”.
Ngay sau đó, Giám đốc cho gọi ông Trưởng đội Truyền tải Điện vùng 2 lên gặp ngay. Ông Trưởng đội chưa rõ ràng sự việc (vì sự việc đó có lớn lao gì đâu mà phải để ý), cứ nghe Giám đốc trách móc ông vẫn lẳng lặng nghe. Rồi ông cho gọi Mỹ Nhơn, nàng tái xanh mặt mày (vì mấy năm nay vào làm, chưa gặp giám đốc một lần), chắc có chuyện sai phạm gì lớn rồi.
Ông Trưởng đội kể sơ qua về việc thắc mắc của Giám đốc, rồi hỏi tại sao nàng lại có ý trù dập sớm thế. Mỹ Nhơn muốn ôm mặt khóc, rồi nàng cố trấn tĩnh, kẻo không phân trần được việc này, nhiều người sẽ nghĩ nàng sai:
- Hôm qua, em có nhờ Lệ Hoa đánh máy chữ dùm em, để sớm có báo cáo. Từ trước tới giờ chưa hề sai bảo một việc gì, em còn hỏi cô ấy có thể tiếp chị được không? Cô ấy gật đầu sẵn sàng và còn làm nhanh vô cùng. Thấy cô ấy có vẻ hài lòng và vui lắm. Không dè lại trách em là trù dập. Giám đốc không tin cho em gặp mặt cô ấy, để đối chất với trước mặt Giám đốc, xem cô ấy có nói gì.
Giám đốc suy nghĩ một lúc rồi gật gù, nhìn sang ông Lý- Bố của Lệ Hoa có vẻ không hài lòng. Chuyện cỏn con thế mà ông đem ra xử giữa “công đường”, nhưng Giám đốc muốn gặp Lệ Hoa thì chuyện xem ra mới thoả đáng:
- Anh nhắn người nào gọi Lệ Hoa lên gặp tôi!
Thấy không xong và có vẻ chuyện chẳng ra gì mà để lãnh đạo Công ty giải quyết. Ông Trần Chí Lý muốn đích thân, tìm gặp con hỏi sao nó lại đẩy mình đi quá trớn.
Ông bố gặp con gái mình hỏi qua loa vài câu là biết tẩy ngay con gái chỉ tổ muốn gây thanh thế và ông là người bị đứa con gái điều khiển cuộc chơi, làm cho ông phải vào một thế khó ăn nói với Giám đốc. Lệ Hoa không dám lên gặp Giám đốc, ông phải đứng ra lãnh nợ thay.
Câu chuyện đến đó cũng chỉ là những chuyện cỏn con, nhưng hôm đó Lệ Hoa không chịu đi làm. Lệ Hoa bảo là ở đây cô không vui, muốn về Văn phòng Công ty. Cô cũng không chịu làm đơn từ gì hết, mấy ngày sau thì được về phòng ban ở Văn phòng công ty Truyền Tải Điện.
Truyền tải điện Vùng 2 chưa có cơ ngơi, chỉ tạm thời đặt hành dinh ở bên hông trạm điện Phú Tân. Khi phân ban, họ mới tiến hành xây dựng phòng ốc, công việc còn nhiều nên Đại hội Công đoàn còn nhiều cập rập.
Những ngày này Công đoàn Truyền tải điện vùng 2 tiến hành Đại hội Công Đoàn cuối năm. Đây là năm thứ nhất sau khi tách ra thành bốn Truyền tải nhỏ, chuẩn bị thành lập công ty mẹ và các công ty con. Tuy vậy, Đại hội tiến hành rất bài bản, mọi người nằm trong ban chấp hành của các đơn vị về dự đại hội rất đông đủ. Anh em có người học cùng khoá, đi các trạm xa nay gặp mặt lại nhau là vui lắm.
Giám đốc cũng tới dự, ông luôn luôn ngồi hàng ghế đầu. Ông cho biết vừa đi họp ngoài Tổng công ty Điện lực Việt Nam:
- Trong tình hình tiến hành cổ phần hoá các xí nghiệp, doanh nghiệp nhà nước. Ngành Truyền tải chúng ta vì lý do lịch sử nên nó vẫn trực thuộc nhà nước, nhưng cũng đang tiến hành cải tổ. Hình thành công ty Mẹ, công ty Con. Và chúng ta sẽ tạo thành Tập đoàn Truyền tải Điện mở rộng đầu tư sang các nước khu vực.
Ông giải nghĩa cơ cấu đang từng bước hình thành:
- Việc còn lại là Công đoàn của chúng ta phải giải thích làm sao cho anh em hiểu cơ cấu cải tổ đang tiến hành, rà soát lại những người thực có tài, soát xét (gần đây cấp trên hay dùng từ này) xem những ai có thể là lao động dôi dư, chúng ta cũng không ngần ngại giải quyết đạt tình đạt lý nhất. Từ đây ngành chúng ta không nhận thêm người nữa, so sánh giữa ta và Thái Lan. Họ ít hơn chúng ta phân nửa, nhưng kí-lô-oát giờ điện của họ gấp đôi chúng ta. Như vậy thì bộ máy hoạt động của chúng ta còn quá cồng kềnh. Sau khi tiến hành hiện đại hoá các trạm điều khiển bằng vi tính, công ty sẽ thực hiện ngay chế độ lao động dôi dư…còn phải họp nhiều ban ngành và ra chỉ tiêu nữa.
Hôm nay tiến hành Đại hội Công đoàn, tôi xin có mấy ý kiến đánh giá thế này:
Công đoàn Truyền tải Điện vùng 2 thực sự lớn mạnh, rất có quy củ. Sinh hoạt đều đặn và là một tổ chức chặt chẽ bên cạnh khối sản xuất (và đôi khi cũng là một). Mặc dù quản lý nhân sự phân tán khắp thành phố và các tỉnh, lực lượng cán bộ không chuyên trách, kiêm nhiệm nhiều công việc nhưng được sự quan tâm chỉ đạo của Công đoàn Công ty và lãnh đạo đơn vị luôn tạo điều kiện cho Công đoàn cơ sở hoạt động. Với vai trò trách nhiệm của chính mình. Công đoàn Truyền tải Điện Vùng 2 đã vận động Đoàn viên, CBCNV tích cực thi đua hoàn thành nhiệm vụ chính trị trên giao, đảm bảo các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật và tham gia thi công nhiều công trình đạt hiệu quả cao.
Theo báo cáo của Công đoàn, các anh đã hoàn thành nhiệm vụ sản xuất kinh doanh. Với nhiệm vụ chính của đơn vị là quản lý vận hành, bảo trì và sửa chữa thiết bị điện cao thế. Họ đã tiếp nhận vận hành thêm hai trạm biến áp 220 kí-lô-vôn, 2 trạm 110 kí-lô-vôn, bốn đường dây 220 ki-lô-vôn và 5 đường dây 110 kí-lô-vôn và sẵn sàng tiếp nhận thêm đường dây 500 kí-lô-vôn mạch hai. Tổng công suất khả dụng mà đơn vị đảm nhiệm là 4.758MVA (tính theo công suất các máy biến thế).
Theo thống kê từ các trạm gởi về đội trực ban. Sự cố ít hơn các năm trước, và không vượt con số cho phép (và chỉ là sự cố thoáng qua, không có sự cố vĩnh cửu nào). Nghĩa là Công đoàn Truyền tải Điện vùng 2 bảo đảm được hệ thống lưới điện luôn vận hành an toàn liên tục, đó là ý nghĩa mang tầm chính trị quan trọng trong ngành Điện, bảo đảm cho xả hội được cung cấp điện đầy đủ là bảo đảm được trị số phát triển của quốc gia.
Tôi xin nhiệt liệt hoan hô các anh em đoàn viên Công đoàn vùng 2.
Mọi người đồng loạt vỗ tay, cuối buổi họp đều có bữa tiệc liên hoan do Công đoàn Truyền tải điện vùng 2 tổ chức một cách hậu hĩnh. Anh em tới dự đều là những người nằm trong ban chấp hành của các bộ phận trực thuộc Công đoàn Truyền tải điện vùng 2, họ đều là những đoàn viên xuất sắc, ưu tú nhất trong ngành Truyền tải Điện.
Phan Tài ngồi ở bàn ngồi sát góc phòng tiệc, hổ thẹn và mặc cảm. Anh hy vọng ngồi đó giám đốc cũng không thấy, nhưng Mỹ Nhơn đi tới cụng ly làm mọi người nhìn theo. Giám đốc nhìn thấy anh lắc đầu, ông quá biết Phan Tài rồi còn gì. Nhưng ông thấy anh có mặt cùng với những người đoàn viên ưu tú nhất và người lãnh đạo có kinh nghiệm nên phải nhìn những mặt tích cực của sự việc. Hỏi ra, ông biết anh hoạt động rất giỏi, và còn có hai bài viết gởi bản tin Công đoàn Điện Lực Việt Nam đăng tải.
Nhưng Mỹ Nhơn mới là người ông bận tâm nhất:
- Việc xây dựng cơ ngơi của Truyền tải Điện vùng 2, ảnh hưởng mấy căn nhà đã cấp cho nhân viên ở tạm. Giờ giải quyết cho họ ổn thoả hết chưa?
Nghe hỏi, Trưởng Truyền tải Điện vùng 2 gật gù.
- Mọi người được cấp nhà trên chung cư rồi, chính giám đốc ký quyết định đấy mà.
- Không! Điều mà tôi muốn hỏi cô gái cưng của Nguyên Thủ tướng kìa.
- À! - Trưởng Truyền tải biết giám đốc nói đến Mỹ Nhơn - Được dời ra vài căn phía sau, còn được đứng bán căn tin rồi còn gì.
Giám đốc gật gù, ông đưa ly bia cụng với một người đến chào ông. Nhưng ông vẫn tiếp tục trao đổi với trưởng Truyền tải điện vùng 2:
- Đúng ra khi phân ban, trao trách nhiệm cho từng tổ, từng đơn vị. Và tôi không còn can dự vào công việc nội bộ của các anh, nhưng việc nhân sự tôi có thể gợi ý như thế này!
- Giám đốc cứ nói.
- À! Sau khi chị Đào về hưu. Nghe đâu nhân sự về kế toán còn trục trặc…?
- Khi trước Lệ Hoa chuyển chỗ bất ngờ quá, dự định khi phân ban cô ấy sẽ về làm trưởng phòng kế toán. Có một số người định xem xét khả năng của họ, chức danh đó vẫn còn bỏ trống.
- Anh thấy Mỹ Nhơn thế nào! Người của Nguyên Thủ tướng đó?
- Cô ấy có đi học thêm bổ túc, nay mai có bằng tốt nghiệp cấp 3. Trước đây chị Đào cũng chỉ học chừng ấy, cơ quan sắp xếp: Thực sự thì nghề dạy nghề. Nhưng trước đây cô nàng và Phan Tài đã tì vết với anh em công nhân.
- Họ đã hối cãi và có tiến bộ. Bằng chứng là có mặt trong những người đoàn viên ưu tú hôm nay.
Biết ý Giám đốc, Trưởng Truyền tải Điện vùng 2 chấp nhận, dù sao nhân viên hiện thời không ai có bằng cấp nào. Vì trước đây Công ty nhận người dễ dàng, qua vài năm sắp xếp họ cũng làm được khâu kế toán, thực sự họ chỉ học chưa hết lớp 12. Việc sắp đặt cho Mỹ Nhơn làm Trưởng phòng Kế toán cũng là chuyện thường tình mà thôi.
Buổi tiệc lúc này bắt đầu sôi động, mọi người cứ hai ba vào. Phía bên bàn của Mỹ Nhơn nói cười ồn ào, nàng không hay không biết các sếp dự định những gì. Nàng uống cũng không thua ai nên gục gặc:
- Ừ! Thì cứ cổ phần hoá hết cho rồi…Lý do lịch sử gì, chỉ tổ có lợi cho mấy người đứng đầu trong ngành.
Mấy người kia đá chân nàng, nhắc nhở đừng nói lung tung. Giám đốc đang đứng sau lưng khi nào không hay.
- À.. à - Nàng chĩnh lại - Chừa lại Trạm 500 kí-lô-vôn thôi, vẫn bảo đảm ngành Truyền tải, vẫn còn giá trị lịch sử vậy. Còn bao nhiêu Trạm thì cứ cổ phần hoá tất, trước mắt là thấy có lợi cho nhà nước rồi…
Giám đốc gật đầu:
- Mời anh em - Ông quay sang Mỹ Nhơn - Cũng khá quá chứ! Có kiên định cho riêng mình là tốt. Tôi đi họp ngoài Hà Nội cũng chưa dám nói hết ý nghĩ của mình, nhưng do trên chỉ đạo thực hiện thì phải thực hiện mà thôi.
Đó là phút tâm tư thật lòng của Giám đốc, khoảng cách của người lãnh đạo và mọi người rút ngắn lại. Nhưng ông lảng sang việc khác, buổi tiệc không bị ảnh hưởng đến công việc, kẻo anh em không vui.
Ai đó xen vào giữa giám đốc và Mỹ Nhơn làm thông tin rò rĩ. Thông tin việc Mỹ Nhơn cất nhắc lên phòng kế toán Truyền tải Điện vùng 2, được giám đốc xác nhận một lần nữa.
Xong tiệc ở Đại hội (vì Công đoàn chỉ đãi có số lượng). Những người ở trạm Phú Tân say khướt kéo nhau vào nhà Mỹ Nhơn nhậu tăng hai gọi là ăn mừng cho nàng lên chức. Họ bắt nàng khao một tiệc gọi là “rửa chức” mới.
Họ mở dàn karaoké lên, múa hát nhảy nhót ì xèo. Luyến tiếc nàng phải rời trạm Phú Tân, mọi người tranh thủ vuốt tóc, vuốt mũi, má nàng. Mỹ Nhơn chỉ nhắm mắt cười khừ khừ như con mèo được vuốt ve. Phan Tài nuốt giận mãi không được, lườm mắt sang nàng một cái, nhưng nàng chẳng mải mai để ý. Một lúc sau không còn chịu nổi nữa, Phan Tài thét lên:
- Mọi người hãy xem xét tư cách của mình, ở đây không phải là… bia ôm.
Nhưng mọi người có để ý tới anh đâu, một người tới bắt anh xoay tròn khêu vũ. Phan Tài miễn cưỡng nhảy nhót. Một lúc sau thấm rượu, anh cũng không còn trọ trẹ gì nữa. Tuy vậy, mấy ngày sau anh vẫn còn tức anh ách. Anh giận Mỹ Nhơn và thắc mắc sao nàng dễ dãi quá. Mọi người còn hẹn hò sẽ còn đến nhà nàng ăn nhậu, quậy vui quá. Điều này làm anh không còn chịu nổi nữa, Phan Tài muốn lánh xa nàng.
Đối với trạm Phú Tân nhiều kỷ niệm, Phan Tài có ý quay lại vì rằng anh muốn gặp lại Mỹ Nhơn nhưng hình như mình không còn “kiểm soát” nàng được nữa. Anh muốn quay lại đấy là vì muốn đóng góp những kinh nghiệm quản lý mà mình trước đây đã từng quản lý, nhưng nay cảm giác như không ai còn cần thiết đến mình nữa. Mọi người hướng vào Phan Quang Thông và như không hề nghĩ anh trước đó đã từng là cấp trên của họ. Phan Quang Thông cũng ma mãnh chẳng khi nào trao cho anh một điều kiện nào để phấn đấu, vì như thế sẽ lăm le chức danh mà hắn đang nắm. Có lẽ, Phan Tài cần phải quyết đoán một điều gì đó. Nhất là nhen nhúm ý nghĩ rời Truyền Tải Điện Vùng 2, phải bằng cách nào đó để ngang hàng với Phan Quang Thông chứ không muốn dưới quyền hắn nữa. Chắc có lẽ vì vậy mà chuyện tình cảm của anh cũng có khác, Phan Tài đã có tình cảm với người mới. Người yêu của anh là Lệ Hoa muốn anh làm đám cưới ngay năm nay. Lúc đó, Phan Tài ưỡm ờ và không biết sử trí ra sao, anh muốn dùng kế hoãn binh, đợi thời gian nữa hẵng hay. Anh nói: Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Anh làm ở Trạm điện 500 kí-lô-vôn, hình như anh bị nhiễm từ, trong người anh có điện…
Anh gài sẵn trong người mình dòng điện khoảng 50 vôn. Anh hôn người yêu mình, thế là nàng bị giật nhẹ.
- Ủa sao kỳ vậy!
- Ừ…Để anh đi bác sĩ trị bệnh trước đã…sao hẵng hay nha!
Anh vừa dùng kế hoãn binh vừa hôn người yêu mình được một cái hôn. Thực sự, việc hoãn binh này là do anh muốn lấy lại “uy tín” của mình trước anh em bạn bè, anh sợ đám cưới mời mọc chẳng ai đi dự.
Mỹ Nhơn có nghe loáng qua là anh sắp cưới vợ, nàng cũng rầu rĩ nhưng quyết định nói ra:
- Em không muốn anh phải vì em mà bận lo mãi thế. Nghe ai cũng nói vì em anh hoãn đám cưới của mình lại.
- Họ nói thì mặc kệ họ, chuyện riêng của anh chừng nào thuận tiện anh sẽ lấy vợ.
- Giờ đâu có gì không thuận tiện sao anh không lấy vợ đi. Anh cứ mãi nghĩ đến người khác, còn hạnh phúc riêng tư của mình anh phải lo chứ. Em không sao đâu, em nói thiệt, em biết anh quan tâm tới em là vì muốn em vui thôi, cho em có nhiều hy vọng hơn. Em cũng cám ơn anh nhiều vì thời gian qua anh quan tâm tới em cũng khá đặc biệt, anh chịu mất chức vì em. Nhưng em không lầm đâu, đặc thù tính tình của anh là vậy. Anh cưới vợ đi, hãy nghĩ tới mình một chút chứ!
- Ừ! - Anh bảo
- Anh chỉ sợ có vợ sớm, vợ anh sẽ nghi hoặc rằng lo cho người ngoài nhiều hơn là cho nàng, nên anh không muốn là vậy.
- Em biết lắm mà! Biết anh vì người khác nhiều hơn…
- Bởi vì tính tình của anh là vậy nên anh tính toán sao cho phải tình chung, riêng để dễ sinh hoạt hơn.
- Như vậy đã rõ rồi! Anh hứa với em là lấy vợ ngay đó.
- Để coi coi…
- Coi cái gì! mất người mình yêu dấu bây giờ đó nha.
Anh lẩm nhẩm - “Xem như là đã tách bạch hai chúng mình, như trang giấy sang trang. Anh sẽ cưới vợ cho em coi!”. Từ đó, Phan Tài hướng tới kế hoạch cưới vợ cho mình.
Nghĩ là làm, anh gặp lại Lệ Hoa và thăm hỏi nàng nhiều hơn. Anh nói:
- Gặp gỡ bao nhiêu lần mới cưới nhau?
- Em đâu biết…
- Vài lần đắng cay thôi xem như mình đã già! - Anh ca nhỏ nhỏ, rồi bắt đầu vào đề - Tới lui thăm hỏi nhau chỉ là thủ tục, lớn rồi ai cũng có gia đình riêng tư. Cứ lựa tới lựa lui hoài cũng vậy..
- Em có lựa chọn gì đâu!
- Ủa…Vậy hả? Anh không để ý, cứ ngỡ em là người hay lựa chọn. Vậy tụi mình cưới nhau được chưa?
- Anh hỏi em biết trả lời sau đây! Vì anh nói, vài lần đắng cay thôi xem như mình đã già…
- Hừm…
Phan Tài hiểu ý, nhưng nàng chấp nhận nghĩa là phải chuẩn bị một tiệc cưới. Điều này từ trước giờ anh rất ngại, vì cưới con gái của một vị sếp trong công ty thường phải làm đám cưới quá linh đình, nhưng đã nói nghĩa là bốn ngựa theo không kịp.
- Cuộc sống của anh em ngành nghề điện có vẻ vội vàng hấp tấp quá nhỉ? Anh thấy ai cưới vợ cũng như bỡn cợt chuyện gì đó.
- Là sao em không hiểu…
- Nghĩa là…Anh là điều hành một trạm điện. Thường hay ra sân điện xem xét các thiết bị, nhỡ như dây điện bị đứt thì mình cũng đứt. Vội vàng cưới vợ, kẻo có gì xảy ra có chết mà không biết miếng gì, chết vậy buồn lắm… Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Miếng gì…Anh lại nói bậy nữa rồi! Anh đi bác sĩ chữa cái bệnh nhiễm từ của anh chưa? Kẽo em bị giật nữa…
- Hết rồi…
Hai người nhìn nhau, làm gì làm cũng phải hôn nhau, thứ vị ngọt này đố ai mà kiềm lòng.

Đám cưới của Phan Tài cố gắng tránh làm rình rang, nhưng cuối cùng cũng phải làm rình rang. Trong một công ty lớn, phòng ban nhiều và các trạm khắp nơi, với số lượng khách đã chắc lọc kỹ lắm rồi cũng đã 800 người (chưa tính bên đàn gái). Muốn tìm một nhà hàng nhỏ không được, bắt buộc phải là nhà hàng nhất nhì thành phố. Nếu như nhà hàng lớn, không lẽ cô dâu bận áo cưới loại thường, và cũng phải cho cô dâu đeo nữ trang thuộc loại quí, mắc tiền coi mới được, rồi còn đi làm ảnh chân dung cho bắt mắt và những thủ tục cho nhà gái tươm tất nhất (vì là con gái quí nhất của sếp).

Là công nhân viên nhà nước bấy lâu, chỉ một đám cưới như thế cũng đủ nghèo. Đám cưới không lời như những đám cưới khác, vì công nhân viên được mời dự, gởi thiệp cao lắm cũng chỉ 100 ngàn là nhiều rồi. Đã vậy nhân viên Điện lực uống bia thì thôi khỏi nói, cứ mỗi chai đổ vào ly không đá hai ba là sạch, không tính toán trước là không được. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Nhưng mỗi lần mỡ miệng ra là bị Lệ Hoa giẫy nảy:
- Trong đời chỉ có chồng một lần thôi, có chút đĩnh mà anh tính toán chi ly quá...
Phan Tài méo mặt, đúng là có vợ khổ ơi là khổ:
- Mới có thiệp cưới thôi đã ngốn hết bốn triệu rồi! Bảo mua loại thường cũng không chịu.
- Loại thường không thơm ai thèm đi dự...
- chặc... - Phan Tài chặc lưỡi tưởng như con Thạch Sùng, giờ mình mới là kẻ xuôi chân nhắm mắt chịu trận.
Công ty có hỗ trợ xe đưa rước và Công đoàn phụ một ít (nhưng cũng tính theo chế độ), chỉ đủ trả tiền hình. Mọi thứ đều là tiền, tiền thưởng năm nay xem như cũng không có...Phan Tài là người hay lo, không ngờ anh sống trong tình cảnh hết sức ngặt nghèo. Đã 34 tuổi rồi, né qua né lại cũng phải cưới vợ, ít ai dám thề ở vậy suốt đời (hễ có dùi thì phải có trống). Nhưng lần đám cưới này, anh thật sự mỏi mệt...chắc cưới lần này thôi quá.
Không ngờ nói nhỏ mà Lệ Hoa nghe được, lúc trước thấy nàng hiền lành ít nói, ngoan ngoãn. Nhưng từ khi đồng ý lấy nhau Phan Tài thấy nàng ngồi trên đầu mình không (theo cách nói của mấy bà già xưa). Nói câu gì là có ngay câu đốp chát: Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Vậy anh định cưới nhiều lần nữa à!
- Khờ quá...Nói vậy thôi.
- Em khờ à, được...để anh thấy em có khờ không nha. Đây là chiếc nhẫn tính ra có 45 triệu đồng à. Nhỏ bạn em, chồng nó cho một chiếc nhẫn to hơn đến 120 triệu cơ.
Phan Tài lại chặc lưỡi, muốn nói nhưng nghĩ lại.
Rồi đến đám cưới cũng quá mệt, Phan Tài phải đứng trước cửa nhà hàng hết bắt tay người này người nọ. Khổ nhất là miệng phải luôn luôn lúc nào cũng mỉm cười, mỏi nhừ cả hàm. Có hai nhóm, một nhóm làm ở văn phòng da trắng trẽo sạch sẽ, trông quí phái, lịch sự; Nhóm còn lại đen đúa gầy còm vì thường leo đường dây, họ bận luôn cả bộ đồ bảo hộ của ngành Truyền tải tới dự. Ở nhà còn một nhóm trực sự cố, nếu đi đầy đủ chắc đứng đón tiếp mãi đến 9 giờ tối mới làm lễ. Người thì chúc cô dâu chú rể trăm năm hạnh phúc, nhưng có người cũng trách yêu:
- Làm người tự do không chịu, tự nguyện ký bản án chung thân…
- Tối nay cùng biết với người ta chứ…
Cô dâu mặt mày lúc nào cũng ửng hồng, vì quá hạnh phúc. Những câu nói của khách khứa trêu ghẹo thấy nàng đáng yêu hơn, nên Phan Tài thấy có phần nào hảnh diện: cưới vợ đẹp, lại là con của sếp nữa. Ngoài ra, anh liếc thùng tiền khách tới dự đã chật cứng làm anh hài lòng, chỉ hơi lo trước đây mấy người ở trạm Phú Tân nghĩ anh lấy tiền lương không biết có ăn gian lại không. Nghĩ đến đó Phan Tài thấy hổ thẹn, khó nhìn thẳng bạn bè.
Tiệc cưới tổ chức khá chặt chẽ, nhưng cũng là những ước lệ.
Sau một lúc đứng trước cửa đón khách, Phan Tài và cô dâu tiến về lễ đài. Đi tới đâu,người ta cho xịt khói tới đó. Phan Tài thấy vui vui, tự dưng mình được quan trọng ra hết mức. Bong bóng cho nổ, giấy màu bung ra, mấy đứa nhỏ khoái bay ra giành giựt mấy cái bị xì hơi. Anh đứng trên lễ đài nhìn xuống dưới, nhiều cái đầu lố nhố chẵng biết ai là ai, miệng cười đã mỏi cả hàm mà vẫn cứ mãi giữ cho căng ra.
Khách tới dự đợi chờ mấy giờ đồng hồ, không có ai đủ kiên nhẫn ngồi trước bàn ăn bụng đói meo. Nhiều người an ủi:
- Để hiểu rõ dân chờ đợi các quan quyền là như thế nào đó mà.
- Xin mời dùng tiệc…
Cuối cùng, câu nói đó cũng được thốt lên…giờ phút huy hoàng của những người chờ giờ ăn đã đến. Có người không giữ gìn mình là kỹ sư mới ra trường hay lâu năm, thét lên:
- Ăn…
- Làm gì cũng phải đúng nguyện vọng tâm tư của mọi người chứ…
Không khí giãn ra, mọi người cắm cúi húp lấy húp để chén súp khai vị, dằn bụng trước kẽo một lát nữa chỉ toàn uống với nói mà thôi.
Phần Phan Tài và cô dâu, chỉ làm có một việc là chen vào bàn khách chụp hình và nghe những lời tung hô chúc tụng. Phan Tài lần lựa qua lại mấy dãy bàn, đến bàn tiệc của trạm Phú Tân anh đã thấy Mỹ Nhơn say mèm.
Hai con mắt nhướng không lên, nhưng Mỹ Nhơn ráng cầm ly bia đưa lên:
- Chúc anh chị…ự…hạnh phúc…ự…
Nàng bị nước cục, rồi đếm hai ba uống nhiệt tình với mọi người. Lệ Hoa thấu đáo nổi buồn của Mỹ Nhơn, tuy Phan Tài khẳng định quan hệ giữa hai người là quan hệ đồng nghiệp. Nhưng Lệ Hoa cố nhìn nơi khác để cho ánh nhìn của họ tự nhiên hơn, cô biết là đã giải quyết xong rồi.
Mọi người quan sát thái độ của Phan Tài và Mỹ Nhơn, rồi họ xúi Phan Tài khoác tay cả cô dâu và nàng để chụp chung một bô hình. Mỹ Nhơn sẵn sàng và có vẻ hào hứng, miệng cười tươi nhưng đôi mắt không dấu được nét u buồn:
- Mai mốt anh về phòng kỹ thuật công ty luôn à?
Phan Tài nhấp bia như chỉ để ý nơi khác, rồi gật đầu qua loa. Nói chung, anh cũng sượng sùng lắm song cố làm ra vẻ. Khi tiến bước sang bàn khác, Phan Tài bỏ lại sau lưng một cái nhìn đau khổ. Nếu như nhớ lại, Phan Tài chắc chắn bứt rứt mà luyến tiếc cho việc làm của mình.
Các vị chức sắc trong công ty đều tới dự đầy đủ, cha vợ của anh là người có uy tín nên nhìn tiệc cưới cũng hiểu. Anh đi chào mừng khắp các bàn khác, gặp các vị chúc mừng nhưng lời chúc là lời vị tha cho những lỗi lầm của mình trước đây, mà còn nhắn nhủ anh bắt đầu lại từ đầu.

Sau khi cưới vợ xong Phan Tài về phòng kỹ thuật của công ty. Ở đây mọi người đều là những bậc học rộng tài cao, khó lòng anh qua mặt được ai. Anh được cha vợ bố trí nghiệm thu các công trình xây dựng điện (trong tổ này theo mọi người nói, tuy không bằng tổ Xây dựng điện Cơ bản nhưng cũng “có ăn”). Bố vợ muốn anh nhập cuộc với công việc dễ dàng hơn, bằng cách cho anh đi về trạm Phú Tân nghiệm thu công trình điều khiển vi tính vừa hoàn thành tại đó.

Các phòng có đi công tác tại các trạm, sáng sớm phải liên hệ đội xe công ty để xin xe. Phòng kỹ thuật xin xe thường là xe tốt, Phan Tài đi có một mình nên người tài xế rất khoái:
- Anh đi công tác tại trạm Phú Tân thường không?
- Chắc là thường đấy!
- Mai mốt cứ nhắn em một tiếng, là em làm giấy tờ hết cho. Chở một mình anh, xăng có dư hai đứa mình lai rai chút đỉnh.
- Thôi đi ông, xe này của phó giám đốc làm sao tôi dám tranh giành.Tôi bị phân công đi công tác, làm sao tôi biết chừng.
Phan Tài nói nhát gừng, rồi nhìn ra ngoài xem xe cẩu nâng các bành cáp đem về các trạm thi công. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
- Thủ kho là ông nào nhỉ?
- Chỉ có ông Thành xưa nay chứ ông nào. Ở đó ấm rồi làm sao mà đi đâu.
Trước cửa bảo vệ kiểm soát từng xe ra, ghi sổ các xe và toán công tác đi cùng. Khi ra cửa, Phan Tài và người tài xế mới đỡ thấy ngột ngạt. Từ công ty về trạm Phú Tân khoảng năm chục cây số, theo quy định quá ba mươi cây cả tài xế và người đi công tác được tiền cơm. Có khi nghe họ nói chuyện về cơm lương thì cũng như những người bán buôn ngoài chợ, cũng tính toán chi ly chứ không như cái mã bề ngoài ngồi xe du lịch ra vẻ cớm kẹ.
Đến trạm, mở cửa xe ra. Phan Tài thấy ngay Mỹ Nhơn. Đành rằng ngồi xe du lịch bây giờ là thường rồi nhưng Phan Tài cũng thấy bốc sao ấy, hanh hãnh nhìn về phía nàng.
Trong lúc Mỹ Nhơn còn ở lại trạm bàn giao sổ sách kế toán lại cho Trạm Phú Tân, đầu tháng mới sang văn phòng Đội Truyền tải vùng 2. Phan Tài đến gặp nàng, anh cười và móc ra khoe bài viết:
- Em tin là anh có một bài viết ngay trong đêm động phòng không?
Mỹ Nhơn đỏ mặt :
- Thôi việc đó mà anh cũng khoe ở đây, em không đọc đâu…
- Việc gì…À, bậy bạ - Phan Tài hiểu nàng hiểu lầm - Việc chăn gối ai mà đi khoe.
Đây em coi, anh viết về ngành Điện của mình. Tựa bài viết là Sợi chỉ đỏ.
Mỹ Nhơn đọc lướt qua, chưa biết hay dở liền nói ngay:
- Có lần anh hứa cho em một bài viết để gởi bản tin Công đoàn ngành Điện, thôi cho em bài này đi.
Phan Tài thấy nàng nài nỉ mà thương cho. Anh gật đầu nhè nhẹ còn lưỡng lự. Mỹ Nhơn liền nói tiếp:
- Cho, nghĩa là em đổi tên nữa đó.
- Ờ…
- Mà thôi, rồi mai mốt anh cũng nói là bài viết của anh.
- Đã cho rồi nói làm gì - Phan Tài rờ râu cằm, thói quen này bắt đầu có từ ngày có vợ.
- Thật vậy phải không! Anh thề đi…
- Trời, còn thề nữa…thì, máy bay đụng đó…
- Ờ…Anh đừng nghĩ là máy bay trên trời mà không đụng được đó nghe.
Mỹ Nhơn hù xong, rồi cuốn bài viết lại, làm như là một tài liệu gì đó quan trọng:
- Lỡ như có thưởng, như được đi Nha Trang dự hội nghị Bản tin toàn ngành anh có đòi tiền lại không…
- Bộ em tưởng anh thề chơi…
Những người khác đến bắt tay anh, chào hỏi bằng những lời khen:
- Cưới vợ rồi, thấy phát tướng. Bữa đám cưới nhậu linh đình, vui ghê.
Mọi người nhắc nhở lại hôm đám cưới say xỉn, nhưng chung qui là những chuyện vui. Lần trở về trạm này, Phan Tài thấy mọi người làm ra tự nhiên song ngán ngại giữ kẻ hơn. Giờ anh là cấp trên của họ, nên mọi người dăm ba câu chào hỏi, rồi tản mỗi người một góc. Tuy vậy, Phan Quang Thông ương bướng ở lại, gài vài câu nói:
- Nghiệm thu…mà có biết gì về vi tính không đó ông…?
Chỉ gặp gã thôi là Phan Tài muốn nổi nóng, chưa chi đã móc họng. Nhưng gã rất hiểu rõ anh chỉ biết qua loa về vi tính mà thôi, Phan Tài cố giằng lại vì thế nào hắn cũng khoe mẻ. Một số kiến thức sẽ có lợi cho công việc nghiệm thu của anh.
Quả thật, Phan Quang Thông là người nhanh nhạy nắm bắt được các kỹ thuật điều hành bằng vi tính, đã vậy hắn còn bắt bẻ được vài lỗi nhỏ của phần mềm điều hành. Nếu công bằng mà nói, Phan Quang Thông là người tự học tập không ngơi nghĩ, tự dụng nạp kiến thức vào công việc và tự lực cánh sinh là chính. Không có gốc gác ở trên, nên Phan Quang Thông cố gắng vào Đảng hy vọng có tổ chức chính trị nghiêm chỉnh, nhìn thấy đúng người đúng khả năng. Nhưng rồi, những người khác vẫn chiếm những vị trí quan trọng, toàn là người có thân tộc…đúng là nhất thân, nhì mới tới thế. Phan Quang Thông không thích Phan Tài ở điểm, anh không giỏi giang lắm nhưng ma mãnh. Lần Nguyên Thủ tướng tới thăm trạm, Phan Tài trốn chui trốn nhủi, lại đồn ầm lên là Nguyên Thủ tướng thương tình nên giám đốc mới cho anh làm trưởng trạm. Bây giờ, Phan Tài còn tìm thân tộc bên vợ che chở, nên Phan Quang Thông không nể trọng bao nhiêu. Phan Tài biết vậy, nhưng miếng ăn chỉ có một mà nhiều người ắt phải có sự tranh chấp…không lẽ mình thừa nhận hắn giỏi, rồi cho hắn ngồi phía trên mình.
Ngồi nói chuyện, Phan Quang Thông trách là Công ty vi tính nhận công trình tại các trạm không thông qua đấu thầu. Phan Quang Thông lắc đầu, ý phê phán nhưng ngụ ý nói chuyện ở đây (với Phan Tài) chẳng qua là biết chơi, chứ chẳng làm gì được đâu:
- Cũng được…Họ làm việc thấy cũng tươm tất. Chứ đừng như các Camera, vừa hết thời gian bảo hành là hư sạch, tiền tỉ chứ ít sao!
Phan Tài nghe chua cay, nhưng việc đấu tranh chống lãng phí tham nhũng biết rồi nói mãi. Nói xong thì đợi tới phiên mình, cũng như việc đi nghiệm thu Phan Tài cũng muốn có chút rũng rỉnh bỏ túi.
Phan Tài đi ra sân điện, anh làm ở đây đã bao lâu bây giờ mới thấy trạm đẹp ra.
Trạm Phú Tân được thay đổi hoàn toàn nhờ vi tính hoá hệ thống điều khiển, được thay bằng vài sợi cáp quang mỏng mảnh và vài màn hình. Phải công nhận vi tính tiện ích trong mọi lĩnh vực, nó làm cho hệ thống điều khiển gọn nhẹ hơn. Trước đây, trong phòng điều hành hệ thống phải thông qua một tủ điều khiển đóng cắt máy cắt, phía sau là dãy tủ rờ le dày đặc. Bây giờ trong phòng chỉ vài cái màn hình, trên đó hiện ra cả một sơ đồ chính của trạm. Cần thiết cho một lộ máy cắt nào, chỉ cần nhấp chuột vào lộ đó, thì trên đó sẽ hiện ra đủ thông số cần thiết. Khi cần thiết đóng mở, ta nhấp chuột vào máy cắt, bấm “yes” là xong. Khi có sự cố, nó sẽ tự động hiện ra rờ-le, rồi ta truy xuất rơ-le đó mà thôi (Không còn cái cảnh đi tìm rơ-le dưới các dãy tủ). Ngoài sân, các tủ rờ-le đặt ngay tại máy cắt của lộ đó và được liên lạc vào phòng bằng sợi cáp quang. Phan Tài không rành rẽ kỹ thuật số bao nhiêu lắm nhưng anh có thể suy đoán ra chức năng các thiết bị vừa gắn, truy cập vào cứ việc nhấp không phải thì thoát ra, dần dà anh cũng hiểu được cách thức (tức nhiên là theo cái cách của mình). Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Anh đi tới lui xem toán công tác cố gắng hoàn thiện để ngày hôm nay nghiệm thu, hình như là họ chẳng màn để ý đến anh. Vả lại, cha vợ anh có dặn rằng đừng đụng chạm đến những người của công ty Vi Tính, vì đó là công ty vợ ông Tổng giám đốc điện lực. Ai nghiệm thu công trình cũng đều có ăn, tới Phan Tài cà phê thôi cũng không có mà uống.
Phan Tài không bực mình lắm, anh gọi hôm nay là bước đầu…từ từ mình giỏi ắt cái gì cũng giỏi.
Bên phía công ty Điện Lực, họ là chủ đầu tư của hai lộ xuất tuyến mới đặt tại trạm. Hai lộ này cũng được đặt lại hệ thống điều khiển bằng vi tính, Phan Tài thấy họ mỉm cười làm quen với mình (vì họ cũng khá rành anh):
- Hôm nay tới ca trực của anh, nên ra sân giám sát hả?
Phan Tài nghiên qua nghiên lại, ý không hài lòng:
- Mình về Phòng Kỹ thuật rồi, hôm nay đi nghiệm thu đấy.
- Vậy sao, lên nhanh giữ nha.
- Chứ còn gì nữa!
Phan Tài giữ thái độ bình dân (anh nghĩ như vậy), nhưng mặt vẫn cứ nghênh cao. Phía công ty Điện Lực dưới cấp điện áp, nên Phan Tài cho là đàn em của Công ty Truyền tải:
- Hai lộ này vẫn tiến hành kéo cáp nhị thứ à?
- Dạ…để hoàn thành thủ tục nghiệm thu thôi anh ạ!
- Chặc, thật tình làm ăn kiểu này hao hụt biết bao nhiêu tiền của nhà nước.
- Theo kế hoạch thi công là xong năm ngoái, chính vì đụng tới chuyện giải toả đền bù. Dân cù cưa mới đẩy tới giờ này…
- Làm sai, rồi lại tiếp tục sai nữa sao…
- Mấy sếp muốn, chứ nhiệm vụ tụi này chỉ nghiệm thu như anh vậy. Bên đội thi công họ cũng muốn làm xong các hạng mục để nhận tiền chứ.
Phan Tài lại chặc lưỡi, anh làm vẻ đau xót tiền của nhà nước. Anh quan sát thấy họ vẫn cứ kéo cáp điện mới toang, vì gấp rút nên có cáp to nhỏ nào cứ kéo. Mấy chục bành cáp được trãi ra, trong khi công ty Vi Tính thì hì hục tháo ra để thay bằng cáp quang, xếp chung với cáp cũ chỉ để bán ve chai.
- Thôi như thế này… - Hai người bên công ty điện lực nói - Chuyện này là của mấy sếp tính. Sẵn dịp gặp anh, tụi em nhờ anh một việc.
Phan Tài cố giữ thái độ bình thản, anh biết có nhờ cậy là có bao thơ.
- Việc gì?
- Kéo cáp xong, xem như việc đưa hai lộ mới này vào vận hành rồi. Nhưng cũng phải có biên bản nghiệm thu, như anh thấy đấy chỉ là thủ tục thôi - Hai người quay mặt lại, lấy ra bao thơ rồi nhét tiền vào đó.
Phan Tài nghĩ ít nhất cũng mười triệu, anh tủm tỉm cười…trong lòng rất nhớ vợ: Chiều nay về nhà chắc vui vẻ đây.
- Tụi em gởi anh - Họ nhét bao thơ vào túi quần Phan Tài - Biên bản chỉ là thủ tục thôi, có đóng điện nghiệm thu bao giờ đâu. Tụi em ghi sẵn, ngày giờ cũng lùi lại, chỉ thiếu có chữ ký bên tổ Kỷ thuật của công ty Truyền tải.
- Dây cáp nhất thứ chưa đấu vào cầu dao đôi, ký gì…
- Được một bên cầu dao rồi, cái còn lại khi nào nghiệm thu vi tính thì đấu luôn.
Họ đưa biên bản ra trước mặt Phan Tài, hầu như có rất nhiều người ký. Phan Tài nhìn thấy đội Xây lắp điện vẫn cắm cúi kéo cáp ra, chắc các sếp đã hoàn thành thủ tục hết rồi. Không hiểu sao, Phan Tài thấy mình cũng quan trọng như họ, nên ký rẹt một cái cho xong. Dù sao đây cũng chỉ là việc hoàn tất các hạng mục, nếu dân không cù cưa thì nó xong từ bao lâu, đâu cần tới chữ ký của mình.
Phan Tài ký xong, đi sang ra phía ngoài để lục bao thơ xem bao nhiêu. Mặt anh bí xị. Hai người kia nói :
- Hôm nào anh cho tụi em xin cắt điện thanh cái, để đấu dây vào cầu dao còn lại luôn.
- Cắt điện thanh cái là công ty tụi ông xin với Điều độ miền, chớ mắc mớ gì tôi.
- Dạ…bên phía công ty em có xin rồi! Nhưng tổ Kỹ thuật của Truyền tải các anh chưa cho phương thức…
Phan Tài ấm ức vì tiền ít quá, anh gạt phăng:

- Chuyện này sau hãy hay, có một trăm ngàn mà mấy ông nhờ tùm lum hết…
Phan Tài giận bỏ vào trong, hai người vội nói theo:
- Ơ…Tụi em mỗi người hùn năm mươi ngàn từ lương đó.

Ngày hôm đó, Phan Tài nghiệm thu được một lộ xuất tuyến thứ nhất. Được điều khiền bằng vi tính, việc dẫn điện nhờ lộ 100B thay thế. Công việc đến tối mịt mới xong, nếu như Phan Tài về ngay chắc không có chuyện sự cố xảy ra.

Đến bảy giờ rưỡi tối Nguyễn An Quan vào thay ca cho Phan Quang Thông. Gặp Phan Tài, anh hồ hởi:
- A…! Anh Phan thấy phát tướng phát tài nha. Cưới vợ xong lên luôn.
- Quan này! lần nào gặp mặt cũng vậy. Khéo khen người khác…
- Thật mà. Hôm nay anh xuống trạm việc gì. Nghiệm thu hệ thống điều khiển vi tính à?
- Ừ!
- Biết lắm mà…Anh lên nhanh, hết chức Trưởng trạm rồi lên Phòng Kỷ thuật Công ty.Tụi này chỉ lòng vòng ở đây. Mà anh Phan này cũng hay ghê nha, mới đây mà anh nắm bắt được kỹ thuật số rồi, em chỉ mù mờ thôi.
- Dễ thôi chứ có khó gì!
- Em, chắc nhờ anh chỉ bài quá. Hệ thống mới lắp đặt chỉ có Thông giỏi thôi, còn ai cũng mù mờ.
Nói đến đó, Nguyễn An Quan lấy sấp tài liệu ra, cứ nghĩ là Phan Tài thành thạo:
- Mấy sơ đồ này vẽ mạng vi tính nhìn khá đơn giản, anh nói sơ qua cho em hiểu đi, vì hình như ở trạm Phú Tân này chỉ có anh nói là dễ hiểu nhất…
Phan Tài cầm mấy sơ đồ nối mạng vi tính tại trạm, anh hún hắn ho:
- Trời ơi, đến giờ này chỉ móc mấy sơ đồ này ra chẳng giúp được gì đâu. Nói chung sơ đồ nối mạng hiểu thì càng tốt, nhưng cả một quá trình lâu dài. Cái mình cần biết là những cái mình cần vận hành ngay, thành thử ra cứ loại trừ từ từ, Quan chỉ cần làm quen với hai chuyện. Một là, giao tiếp giữa máy và người. Hai là truy xuất rơ-le. Giao diện giữa máy và người thì khỏi bận tâm rồi, vì nhìn vào là hiểu ngay. Cái bận tâm nhiều nhất là nhìn rơ-le, muốn biết rơle của lộ nào thì bấm vào lộ đó, rồi bấm vào rơle đó. Trên đó nó sẽ hiện ra tất cả các trị số từ ampe cho tới điện thế thanh cái và cả đường dây. Đèn đỏ báo hiệu nguồn của rơ-le đó. Dễ không?
- Anh nói thì nghe dễ rồi đó, nhưng em cứ thấy nó ngờ ngợ làm sao? Làm sao rờ-le có thể nhận biết được hết nhỉ.
- Cứ coi như người ta chế tạo con rờ-le kỹ thuật số có nhiều chức năng, vừa nhận biết tín hiệu lại vừa báo về màn hình. Việc nhận biết tín hiệu thì cũng do con người cài đặt thôi. Mấy cái rờ-le củ lúc trước, Quan nhớ có ốc chĩnh nơi con rơ-le đó không? Còn bây giờ chỉ khác ở chỗ, có thể cài đặt trên màn hình. Như thế này! Anh sẽ mở ra trang cài đặt rơ-le lộ 131 được nghiệm thu hôm nay chẳng hạn.
Phan Tài nói đến đó, Nguyễn An Quan thấy không kham nổi nên lên tiếng:
- Thôi không theo kịp rồi, anh giỏi quá! Để em đi lấy giấy ghi lại. Hôm nào anh xuống chỉ lại…
- Dễ lắm - Phan Tài nói vói theo, ý muốn nói cho xong để đi về - Mình enter là xong.
Phan Tài nhấn phím Enter. Nguyễn An Quan nán nữa người lại xem.
Vừa Enter xong, bổng dưng điện tự dùng mất, đèn đuốc tắt lịm. Còi hụ trong phòng inh ỏi, máy biến thế 1T bị bật (điện tự dùng lấy từ máy biến thế này, nên bị mất). Nguyễn An Quan la lên, biết là lỗi của Phan Tài gây ra:
- Máy biến thế 1T bị bật rồi, còn lại 2T đang quá tải…coi chừng mất luôn. Mất điện diện rộng là nhà báo tới nữa.
Điều hành viên chạy rầm rập trong phòng, người thì tắt chuông còi, người thì mở nguồn một chiều (từ bình accu). Nguyễn An Quan cầm bộ đàm báo lên lên Điều độ miền:
- Phú Tân gọi điều độ miền.
- Điều độ miền nghe…
- Máy biến thế 1T Phú Tân bị bật. Máy biến thế 2T quá tải 1800 Ampère, mạch sa thải đặc biệt hình như không hoạt động, xin cắt gấp một vài phát tuyến…
- Nguyên nhân vì sao 1T bị bật vậy Phú Tân…
- Ờ…một lát Phú Tân sẽ trả lời sao vậy, xin cắt gấp vài phát tuyến kẻo 2T bật luôn ạ!
- Trạm Phú Tân cho cắt gấp phát tuyến 172.
- Phú Tân nhận rõ, cắt phát tuyến 172…
Nguyễn An Quan lại máy vi tính, Phan Tài ngồi lịm tự nãy giờ cũng không chịu tránh cho người khác thao tác. Nguyễn An Quan cắt gấp lộ 172 xong, thì nhìn máy biến thế 2T vẫn còn cao nên lại bộ đàm báo tiếp:
- Phú Tân gọi điều độ miền.
- Điều độ nghe.
- Trạm Phú Tân đã cắt máy cắt 172 xong. Máy 2T vẫn mang tải vượt định mức 1400 Ampère.
- Nhận rõ rồi! Trạm Phú Tân xem lại rờ-le máy biến thế 1T, sẽ tái lập lại đấy.
Phan Tài lúc này cũng đã bình tỉnh, anh nhanh chóng chuyển trở lại nhóm group như ban đầu. Nguyễn An Quan thấy anh làm xong, liền điện thoại về cho điều độ miền. Anh kể lại việc thao tác trên rờ-le, và bây giờ đã chuyển lại như cũ. Điều độ miền cho đóng lại máy biến thế 1T, điện sáng trở lại và phát tuyến 172 cũng nhanh chóng được tái lập. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Tuy vậy, Phan Tài biết mình khó mà về nhà ngay lúc này. Công ty sẽ cho người xuống lập biên bản để điều tra sự cố, có khi suốt đêm. Lúc này, Nguyễn An Quan bớt nguôi ngoai nhìn Phan Tài có vẻ đáng thương:
- Em bảo anh thôi rồi, anh còn rướn Enter làm chi vậy.
Điện thoại các sếp gọi xuống tới tấp, Nguyễn An Quan phải vừa báo cáo về đội 2, còn phải vừa báo cáo cho phó Giám đốc đặc trách kỹ thuật công ty. Ngay cả bố vợ của Phan Tài cũng tìm gặp anh:
- Anh chuyển group gì đó ở trạm Phú Tân hả?
- Dạ - Phan Tài đáp lại, và mong ông mắng nhiếc mọi điều. Nhưng đầu dây điện thoại phía bên kia vẫn đều đều.
- Sao giờ này anh vẫn chưa về mà chuyển group làm gì?
- Dạ, có mấy em điều hành viên muốn học hỏi. Vì là bạn cũ nên không đành về sớm…
- Anh thao tác hay mấy đứa em đó thao tác?
- Dạ…con.
- Chặc… - Bố vợ anh chặc lưỡi, rồi im lặng một lúc hơi lâu mới nói tiếp - Anh nói với mấy đứa em là nó thao tác được không? Năn nỉ nó đi, dù sao thì mình cũng làm phước cho tụi nó đó.
Phan Tài khẽ gật đầu, chứ không trả lời. Anh buông điện thoại xuống thở dài:
- Anh gặp Quan, anh thấy thương Quan nên mới có chuyện. Mấy sếp có hỏi ai thao tác, Quan cứ nói là em nhe! Dù sao việc học hỏi của Quan đâu có sao đâu.
Nguyễn An Quan là người dễ mềm lòng, nghe Phan Tài nói vậy liền gật đầu.
Khoảng một giờ sau thì những người của Đội 2 và của Công ty xuống đầy ấp. Vấn đề lúc này, họ không còn quan tâm ai là người thao tác chuyển group trên máy vi tính nữa. Hình như bố vợ Phan Tài đã liên lạc với họ, nên khi gặp Phan Tài họ chỉ mỉm cười, ám chỉ dù sao thì cùng một công ty mà. Họ muốn gặp những người bên phía Công ty Vi tính, hỏi cho ra lẽ:
- Việc chuyển group này sang group khác đúng ra có trị số phù hợp, thì mặc dù chuyển nhằm group cũng không gây tác động rờ-le…
Mấy người bên phía công ty vi tính cũng có mặt tại trạm Phú Tân, họ giải trình:
- À, chúng tôi có nói với trưởng trạm: Rơ-le 387E của 1T đang cô lập do tỉ số biến dòng đã đấu sai là 3.000/5 Ampère, thay vì 1.500 ampère. Lúc chiều chúng tôi mới phát hiện, vì trời tối nên định ngày mai chỉnh lại. Không ngờ các anh không chú ý, chuyển sang group 2. Ở đó đã đưa sẵn rờ-le so lệch sẵn sàng hoạt động.
- Mấy anh cô lập rơ-le như vậy còn rờ-le so lệch nào bảo vệ máy biến thế nữa không?
- Còn chứ, còn rơ-le so lệch nội bộ máy biến thế cũng tên là 387 nhưng không có chữ E ngoài sau. Chữ E là chữ viết tắt từ tiếng anh E….nghĩa là bên ngoài. Còn rờ-le nội bộ, chúng tôi mới dám cô lập rơ-le so lệch bên ngoài.
Những người ở phòng ban công ty tiếp tục hỏi :
- Nhưng vì sao máy biến thế 2T không sa thải đặc biệt.
- À, mạch sa thải không hoạt động để ngày mai chúng tôi coi lại.
Những người ở văn phòng công ty lập biên bản đến đó, rồi họ tươi cười:
- Thì ra, Anh Phan có công chứ không có tội…Nhờ vậy mới phát hiện ra mạch sa thải không hoạt động. Mai mà bật 1T lúc tải thấp, nếu như giờ cao điểm mới phát hiện mạch sa thải này sai rồi, ắt có thể rã lưới điện.
Nói đến đó, họ quay sang Nguyễn An Quan để tiếp tục ghi nhận:
- Ai là trưởng ca hôm nay?
- Dạ em…
- Sao anh lại cho anh Phan truy suất trên máy vi tính.
- Dạ…Em muốn nhờ anh Phan dạy bài…
- Thế rồi em có thao tác gì không, học vi tính thì không thao tác thử thì rất khó hiểu.
- Dạ…có…
- Sau này đề nghị, bên phía công ty vi tính các anh chỉ để một group đủ để 1T làm việc thôi. Các anh để nhiều group dễ lẫn lộn. Ngoài ra, cài đặt password ứng với mỗi rờ-le để hạn chế khả năng nhầm lẫn khi vào.

Trên các văn bản công ty gởi về các phòng ban và các trạm, ban điều tra thông báo sự cố xảy ra tại trạm Phú Tân đều ghi nhận là do Nguyễn An Quan sơ ý chủ quan gây ra. Nguyễn An Quan đọc thấy hết sức là buồn, nhưng rồi cũng phải chịu vì mình thấp cổ bé họng. Phan Tài được sự dẫn dắt của cha vợ đùn đẩy trách nhiệm cho người khác, xem như đã thoát được một vụ việc sai quy trình công tác tại các trạm (không có phiếu công tác, mà thực hiện việc chuyển group).
Trong ngành Điện, mọi người thường nhẫm một điều: không phải nhiệm vụ của mình thì chớ có nhún tay vào, đúng thì không thấy ai khen đâu, nhưng sai phạm là anh phải tự lãnh đủ. Ai biết chuyện cũng nói Phan Tài làm cái trò “tài khôn”.
Nhưng tránh vỏ dưa, cũng gặp vỏ dừa. Người thiếu năng lực, ắt đi đâu cũng vậy.
Hai lộ cầu dao của Công ty Điện lực đầu tư lắp đặt tại trạm, được Phan Tài ký biên bản nghiệm thu và gởi về Điều độ miền. Trong khi đó, có một lộ chưa hoàn thành. Ở bộ cầu dao đôi gắn vào thanh cái tại trạm: chỉ có một thanh cái đấu dây xuống đầu cầu dao một, còn cầu dao hai bị đùn đẩy rồi lại quên nốt. Thoáng nhìn thì thấy không có gì quan trọng, nhưng khi xảy ra sự cố thì mới biết sự việc xảy ra lớn lao như thế nào. Truyện "Vầng Quang " được copy từ diễn đàn Lương Sơn Bạc (LuongSonBac.com)
Phan Tài cũng đến trạm Phú Tân nghiệm thu phần điều khiển vi tính bình thường như mọi khi, cũng coi như không có chuyện gì xảy ra với Nguyễn An Quan và cùng với toán Công ty Vi Tính tiến hành công tác:
- Cho đóng lại cầu dao 178-1, và mở cầu dao 178-2…
Phan Tài đang đứng dưới hai lộ cầu dao đó (hai lộ của công ty điện lực giờ cũng đã thay bằng cáp quang và điều khiển vi tính). Anh gọi bằng bộ đàm nhỏ vào phòng, đọc sẵn phương thức đã soạn trước trên giấy. Từ phòng điều hành, trên màn hình chỉ thị cầu dao sáng đèn, cầu dao tiến hành đóng tốt. Lần lượt Phan Tài cho thử cầu dao ra ngoài đường dây; cho đóng máy cắt; thử liên động máy cắt đóng xem cầu dao có đóng không?
Điều cơ bản trong vận hành điện: nghiêm cấm tuyệt đối, đường dây đang có điện mà mở cầu dao ra trước máy cắt. Điều cơ bản này, toàn thể nhân viên vận hành nào bước vào nghề là phải thuộc ngay. Nếu không sẽ gây nguy hiểm đến con người và thiết bị. Phan Tài cũng không dễ gì mắc phải lỗi đó.
Thế nhưng vì anh quá say sưa với công việc, và phương thức được soạn trên giấy. Khi sang lộ máy cắt 177 thì anh không chú ý đến thanh cái chưa nối dây vào đầu cầu dao 2. Trước đây những người bên phía Công ty Điện lực có nhờ anh “tính” chuyện đó dùm họ, nhưng chắc vì bao thơ chỉ có 100 ngàn nên Phan Tài quên bẵng đi.
Máy vi tính chỉ nhận biết tín hiệu được gởi đến, chớ nó đâu biết phía trên không có dây. Tín hiệu gởi tới cho máy vi tính nhận biết lấy từ tiếp điểm hành trình của cầu dao, nên khi cầu dao đóng lại thì nó nhận tín hiệu đóng lại và khi mở ra thì nhận tín hiệu mở ra.Và những người Công ty vi tính cài đặt liên động dựa theo nhận biết này, rất hợp logic điều hành và ai cũng tin vào chuỗi logic được thiết lập sẵn đó.
Phan Tài cũng vậy, anh cũng tin rằng máy vi tính được thiết lập các hàm chặt chẽ. Nên đứng dưới cầu dao không dây đấu đến mà vẫn cứ gọi máy vào phòng đóng cầu dao 2 vào và cho mở cầu dao 1 ra. Khi cầu dao hai không có dây dẫn, tương đương mở cầu dao một là mở cầu dao trước máy cắt trong lúc có tải là điều nguy hiểm. Phan Tài gọi máy xong, anh chỉ lo nhìn vào phương thức có đến bốn trang giấy mà ngao ngán. Đến lúc anh nhìn cầu dao 177-2, tự nhiên lúc đó anh mới nhớ ra thì quá trễ, ở trong phòng đã nhận lệnh mở cầu dao 177-1 rồi.
- A! chết tôi rồi…
Phan Tài mới vừa nhắc chân lên, định gọi bộ đàm vào phòng. Lúc này cầu dao 177-1 đang từ từ mở ra. Tia lửa điện hình thành, tạo nên dòng lasma tiếp tục làm môi trường dẫn điện. Bầu trời sáng rực, tiếng nổ long trời lở đất hơn cả sấm rền. Một cụm khói hình quả nấm đang bốc nhanh lên cao. Trong phòng nghe các máy biến thế nện xuống mặt đất, phòng điều hành được đổ bê tông vững chảy nhưng cũng chao đảo như động đất. Phan Tài cắm đầu chạy, cố hai chân cứ trườn đạp ra khỏi vùng nguy hiểm. Một vật nào xé toạt mũi giày và đâm vào chân anh cũng không hay. Có bao nhiêu lửa đổ xuống đầu cầu dao đi theo hình zíc zắc, hai lưỡi dao bằng đồng mềm nhảo ngay. Điện quang bắn phá luôn cả sứ gần cả mét, các dây điện bị quá tải đỏ rực. Mấy giây sau các rờ le bảo vệ nhận biết, bật toàn bộ các máy cắt đến trạm. Cả khu vực rộng lớn bị mất điện theo.
Lúc đó, Phan Tài chạy ra khỏi sân điện, cả trạm điện im phăng phắt là anh biết trạm Phú Tân đã bị sa thải ra khỏi lưới điện rồi, điện đã mất hoàn toàn. Lúc này anh mới nhìn lại mình bê bết máu. Máu chảy từ chân văng khắp áo anh, lại thêm anh thở lấy thở để mà vẫn không sao kịp hơi. Anh thấy chóng mặt rồi ngồi bệt xuống. Những người trong phòng điều hành chạy ra, thương tình anh nên khiêng vào trong.
Người cùng giám sát với Phan Tài, mới vừa vào trong uống tí nước. Không biết chuyện gì, nên hỏi bừa:
- Anh làm sai thao tác à? mở lộn cầu dao ra trước phải không?
Phan Tài thở hỗn hết lắc đầu, anh không hình thành được một câu nói….Hai con mắt của anh vẫn chưa có thần, như người mới gặp ảo mộng đang dần lấy lại bình tâm.